YGS Öncesi Sınav Kaygısına Dikkat

Nişantaşı Psikiyatri Merkezinden Çocuk-Ergen Psikoterapisti Uzman Psikolog Merve Demir, öğrencilerin yoğun çalışmalarla ve heyecanla beklediği YGS sınavının oldukça yaklaştığını belirterek, “Gençlerin üniversite yaşamlarını belirleyecek olan bu sınav öncesinde, biraz stresli ve kaygılı olmaları doğal bir durum. Ancak ülkemizdeki sınav sistemi, kişilerin stresini daha da arttırıyor. Bu durum da kaygıyı kontrol etme ihtiyacı doğuruyor.” diye konuştu.

Öğrenme için belli düzeyde kaygı gerekli olduğunu ifade eden Psikolog Merve Demir, “Fakat yaşanan kaygının miktarının fazla olması, başarıyı olumsuz etkilemektedir. Sınav kaygısı; hem sınav öncesinde hem de sınav süresince yaşanan ve kişinin kendi potansiyelini kullanmasına engel olan şiddetli kaygıdır. Sınav kaygısı yoğun olan bir kişi, sınava çok iyi hazırlanmış olsa da sınavda kendisinden beklenen başarıyı gösteremeyebilir. Çünkü kaygının şiddeti çok fazla olduğunda, kişinin dikkati dağılır. Bu da daha önceden öğrenmiş olduğu bilgileri sınavda kullanmasına engel olur. Böylece kendi potansiyelinin tamamını kullanamaz ve gerçek performansını gösteremez.” şeklinde konuştu.

Psikolog Merve Demir, sınav kaygısının sebeplerini şöyle sıraladı:

“Mükemmeliyetçilik, başarısız olma korkusu, sınava yeterince hazırlanamamış olmak, çok uzun süre ders çalışmak ve yeterince dinlenmemek, ders çalışmakla ilgili yanlış stratejiler kullanmak, çevrenin ders çalışmakla ilgili baskı yapması, daha önce bazı sınavlarda başarısız olmak, her zaman çok başarılı olmak ve bu sebeple çevrenin yüksek başarı beklentisi, sınava büyük anlamlar yüklemek, başarı açısından başka kişilerle kıyaslanmak, yarıştırılmak.”

Psikolog Merve Demir, sınav kaygısı belirtilerini de şöyle açıkladı:

“Baş ağrısı, mide bulantısı, kas yorgunlukları, baş dönmesi. Karın ağrısı, titreme, çarpıntı, bağırsak sorunları, terleme, halsizlik. Odaklanma sorunları, dikkat dağınıklığı, unutkanlık. Uykuya dalmakta güçlük. Gerginlik, hata yapmaktan korkma. Panik, huzursuzluk, sinirlilik, korku, öfke, ağlama. Sınav sonucuna ile ilgili olumsuz inanç ve beklentiler, Ders çalışma isteksizliği, sınavdan kaçınma, ders çalışmayı erteleme. Sınavlarda soruları anlayamama”

Psikolog Merve Demir, sınav kaygısı yaşayan öğrencilere şu önerilerde bulundu:

“1. Öncelikle kendine bir hedef belirle. Bu hedefe ulaşmak için çalış. Ancak kazanmak istediğin üniversiteyi ya da bölümü kazanamaman durumunda, başka hangi okullar olabileceğine dair bir plan yapmayı da unutma.

2. Nasıl ders çalışılabileceğinle ilgili stratejiler belirle. Bunun için bir uzmandan yardım isteyebilirsin.

3. Zorlayıcı olmayan günlük planlar oluşturmaya çalış. Çok çalışmaktansa, etkili ve düzenli çalışmak başarıyı getirir.

4. Çalışma ortamını kendi istediğin gibi düzenle.

5. Unutma her insan birbirinden farklıdır. Bazı kişiler yabancı dili zor öğrenir, bazıları matematikte zorlanır. Kendi zorlandığın alanları belirle ve zorlandığın konuda bilen birinden yardım istemekten çekinme.

6. Başlamadan neyi yapıp neyi yapamayacağını bilemezsin. Çalışmaya başla ve sonra eksiklerini gider. Çünkü harekete geçmek ve işin ilerlediğini görmek sana moral verecektir.

7. Başarısız olma korkusu, sınav kaygısına sebep olur. Bir sınavda başarısız olmanın dünyanın sonu olmadığını unutma. Sınavda başarısız olman, daha sonraki yaşamında da başarısız olacağın anlamına gelmez.

8. Nefes egzersizi ile gevşemeyi öğren. Stresli dönemlerde vücudumuz gergin olur. Nefes egzersizleri vücudunu rahatlatır, gevşemene yardımcı olur. Sınav sırasında da nefesle gevşeme yöntemini kullanabilirsin.

9. Sınavlardaki başarı, senin zekânla ilgili değildir. Yani başarısız olmak aptal olmak demek değildir.

10. Daha önceki başarılarını hatırla.

11. Sınavda başarısız da olsan, değerli olduğunu kendine hatırlat. Sınav bilgilerini ölçer, kişiliğini ölçemez.

12. Sosyal etkinliklerini kısıtlama. Dinlenmeye de zaman ayır. Tüm zamanını yalnızca ders çalışarak geçirme. Gün içinde eğlendiğin, sosyalleştiğin, rahatladığın etkinliklerde bulun (Arkadaşlarınla vakit geçirmek, dans etmek, resim yapmak gibi). Bu etkinlikler kaygının azalmasına yardımcı olacaktır.

13. Önemli bir konuyu, test kitabını vb. bitirdiğinde, çok sevdiğin bir şeyi kendine ödül olarak ver.

14. Yeterli ve düzenli uyumaya dikkat et.

15. Düzenli spor yap.

16. Kendine sınavla ilgili motive edici notlar yaz, bunları odana as,

17. Sınavla ilgili fazla kaygılı olduğunu ve bunun performansını da olumsuz etkilediğini düşünüyorsan bir uzmandan destek almaktan çekinme.”