Afrika'yla İlişkiler Daha Da Derinleşiyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Tanzanya, Mozambik ve Madagaskar'a yapacağı ziyaretlerin, Türkiye'nin 'kara kıta' ile olan ekonomik ilişkilerini daha da derinleştirmesi bekleniyor DEİK TürkiyeTanzanya İş Konseyi Başkanı Dinçer: 'Tanzanya, son on yılda Sahraaltı Afrika'da en iyi ekonomik performans gösteren ülkelerin başında geliyor. Cumhurbaşkanımızın yapacağı ziyaret ile iki ülke arasındaki ilişkilerin hızla gelişeceğine inanıyoruz' DEİK TürkiyeMozambik İş Konseyi Başkanı Barutoğlu: 'Mozambik kara sularında bulunan yüksek miktardaki doğalgazın ticarileştirilmesi sonrasında ülke dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatçısı olabilir'

İBRAHİM YILMAZ - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın iş dünyası heyeti ile 22-26 Ocak'ta Tanzanya, Mozambik ve Madagaskar'a yapacağı ziyaretlerin, Türkiye'nin 'kara kıta' ile olan ekonomik ilişkilerini daha da derinleştirmesi bekleniyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Türkiye'nin Afrika açılımı ile ivme kazanan diplomatik ilişkiler dış ticarete ilişkin rakamlara da yansıyor.

Küresel ticaret açısından önemi giderek artan Afrika ülkeleri ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler, diplomatik ilişkilerin sıklık kazandığı 2011-2015 yılları arasında önemli gelişim gösterdi. Bu dönemde kıta ülkelerine yönelik toplam ihracat 64 milyar doların üzerine çıkarken, dış ticaret hacmi de 93,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Dış ticarette Kuzey Afrika ülkeleri ön planda yer alırken, 2011-2015 yılları arasında en fazla ihracat yapılan ülke 16 milyar 61 milyon dolarla Mısır oldu. Bu ülkeyi, 9 milyar 192 milyon dolarla Cezayir, 9 milyar 120 milyon dolarla Libya, 5 milyar 874 milyon dolarla Fas ve 4 milyar 225 milyon dolarla Tunus izledi.

İthalat açısından bakıldığında Mısır bu dönemde 7 milyar 3 milyon dolarla en çok ithalat yapılan Afrika ülkesi olarak dikkati çekti. Bu ülkeyi 6 milyar 832 milyon dolarla Güney Afrika Cumhuriyeti, 4 milyar 451 milyon dolarla Cezayir, 3 milyar 925 milyon dolarla Fas ve 4 milyar 225 milyon dolara Tunus takip etti.

Geçen yılın ocak-kasım döneminde Afrika'ya gerçekleştirilen ihracat 10,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, bu dönemdeki toplam dış ticaret hacmi 15,2 milyar dolar olarak hesaplandı.

- '44 yılda 58 milyar dolarlık müteahhitlik projesi'

Afrika kıtası mal ticaretinin yanı sıra Türk müteahhitleri açısından da en önemli pazarlar arasında yer alıyor.

Türk inşaatçıların ilk kez 1972'de Libya'daki Trablus Limanı inşaatını üstlenmesiyle girilen Afrika pazarında toplamda bin 200'den fazla projeye imza atılırken, bu projelerin toplam bedeli de 58 milyar doları aştı.

Türk müteahhitlerin yurt dışında geçmişten bugüne üstlendikleri proje toplamı içinde Afrika'nın payı da yüzde 17,5 seviyesinde gerçekleşti.

Bu alanda en çok iş yapılan ülke Libya olurken, Cezayir, Fas, Etiyopya, Nijerya, Sudan ve Kamerun önemli tutarda projelerin üstlenildiği diğer ülkeler oldu.

Türk müteahhitlik firmaları, 2000-2016 yıllarında Afrika ülkelerinin başkentlerinde, uluslararası havalimanları, raylı ulaşım sistemleri, toplu konut projeleri, enerji nakil hatları, sanayi tesisleri gibi büyük ölçekli projelere de imza atttı.

- 'Türkiye, demir-çelik satıyor, enerji alıyor'

Fasıllar açısından dış ticaret incelendiğinde ise Afrika ülkeleriyle ihracatta ön plana çıkan sektör demir-çelik oldu. 2011-2015 döneminde Afrika ülkelerine yönelik toplam demir-çelik ve bu ürünlerden yapılma eşya ihracatı 12 milyar 419 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Aynı dönemde, en fazla ithal edilen ürün grubu enerji olarak kayıtlara geçerken, bu alanda 8 milyar 258 milyon dolarlık dış alım yapıldı.

- 'Türk Özel Ekonomi Bölgesi ile Doğu Afrika pazarı aralanıyor'

Türkiye'nin Afrika açılımı konusunda önemli bir yer tutan Cibuti'deki Türk Özel Ekonomi Bölgesi'nin 'stratejik üs' olması planlanıyor. Bölge, 12,8 milyon metrekarelik bir alanda 410 milyon nüfuslu ve yaklaşık 1 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe sahip Comesa Serbest Ticaret Alanı için de bir kapı olma potansiyeli taşıyor.

Bu yıl içerisinde Türk firmalarının faaliyete geçmesinin planlandığı bölge, 100 milyon nüfuslu Etiyopya pazarına ve Doğu Afrika'nın iç kesimlerine erişim imkanı sağlayan güvenli kara ve demiryolu bağlantılarına yakın mesafede bulunuyor. Ayrıca Cibuti'nin yeni Genel Kargo Limanı'nın da yanında yer alıyor.

- 'Ziyaret ile ilişkiler gelişecek'

Konuya ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Tanzanya İş Konseyi Başkanı Aytaç Dinçer, Tanzanya'nın Türk iş dünyası için önemli bir ülke olduğunu belirterek, 'Tanzanya, son on yılda Sahraaltı Afrika'da en iyi ekonomik performans gösteren ülkelerin başında geliyor. Ülke ekonomisi bu dönemde yıllık yüzde 6 seviyelerinde büyüdü.' dedi.

Ülke ekonomisindeki büyümenin inşaat, madencilik ve hizmetler sektörlerinin desteğiyle sağlandığını kaydeden Dinçer, Tanzanya'nın Doğu Afrika Gümrük Birliği üyesi olduğuna dikkati çekti.

Dinçer, Tanzanya'nın Türk özel sektörü için bir çok alanda fırsatlar barındırdığını da belirterek, ülkenin, maden ve yenilenebilir enerji, ilaç, tekstil, inşaat ve yapı malzemeleri, tarım makinaları üretimi ve satışı ile et ve balıkçılık sektörleri yatırımları açısından karlı olabileceğine işaret etti.

İki ülke arasındaki ticaret hacminin son yıllarda artış gösterdiğini aktaran Dinçer, 'Cumhurbaşkanımızın yapacağı ziyaret ile iki ülke arasındaki ilişkilerin hızla gelişeceğine inanıyoruz. Tüm Afrika ülkelerinde olduğu gibi Tanzanya da projelerin gerçekleşmesi aşamasında finansman sorunu bulunuyor. Bunu çözmek için Türk Eximbank ile Afrika Eximbank arasında işbirliğininin geliştirilmesi, Türk Eximbank'ın Türk yatırımcıların projelerine yönelik finansman oranlarını artırması ve yeni finansman çözümleri geliştirmesi gerekiyor.'ifadelerini kullandı.

- 'Madagaskar turizm fırsatları sunuyor'

DEİK Türkiye-Madagaskar İş Konseyi Başkanı Yalçın Kıroğlu da Madagaskar'ın bu yıl yüzde 4,5 seviyesinde büyüdüğünü belirterek, 22 milyon nüfuslu bir ada devleti olan ülkenin, alt yapı, enerji, turizm, madencilik ve imalat sanayi gibi pek çok alanda yatırım fırsatları sunduğunu söyledi.

Madagaskar'da, Fransa, Kanada ve Çin gibi ülkelerin yatırımları olduğunu kaydeden Kıroğlu, 'Madagaskar, doğal güzellikleri ve keşfedilmemiş koyları ile tam bir turizm cennetidir. Ülkenin bakir koylarında ciddi tesis ve altyapı ihtiyacı bulunuyor. Türk yatırımcıların turizm sektöründeki birikimi, otel ve diğer turizm tesisleri için karlı yatırım fırsatları sunuyor.' diye konuştu.

- 'Mozambik dünyadaki en büyük LNG ihracatçısı olabilir'

DEİK Türkiye-Mozambik İş Konseyi Başkanı Erhan Barutoğlu da Mozambik karasularında bulunan yüksek miktardaki doğalgazın ticarileştirilmesi sonrasında ülkenin dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatçısı olabileceğine işaret etti.

Ülkenin jeopolitik açından güzel bir konumda bulunduğuna dikkati çeken Barutoğlu, ülkenin zengin yeraltı kaynakları ve bunların işletilip iletilmesi konusunda fırsatlar sunduğunu dile getirdi.

Barutoğlu, diğer bazı ülkelerde görülen yatırım finansman sorunlarının Mozambik için de mevcut olduğunu anlatarak, 'Türkiye'nin ihracatı ve hammadde ithalatı için çok önemli olan Mozambik ve benzer pazarlarda var olması Türk girişimcileri için büyük bir fırsat olarak görülmelidir. Afrika'nın en yüksek potansiyele sahip ülkesi olduğu dünyada kabul edilmiş Mozambik'in, Türk firmalarını ve Türk ürünlerini kucaklamaya hazır olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.' değerlendirmelerinde bulundu.

Kaynak: AA