Bosna Hersek'teki Referandum Tartışması

Bosna Sırp Cumhuriyeti (RS) Başkan Yardımcısı Salkic: 'Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Inzko'dan herhangi bir ricada bulunmuyoruz. Yüksek Temsilci'ye işini yapması ve RS Meclisi'nin referandum kararını iptal etmesi çağrısında bulunuyoruz' RS Başkanı Dodik: 'Referandum insanlara fikirlerini söyleme imkanı sunacak. Anayasa Mahkemesi, RS'teki Boşnakların bu tarihi benimsemedikleri ve kutlamak istemediklerini açıkladı. Boşnaklar 9 Ocak'ta tatil yapmak istemezse anlarız, biz de 1 Mart'ı (Bosna Hersek Bağımsızlık Günü) kutlamıyoruz'

Bosna Hersek'teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti'nde (RS), 9 Ocak'ın Sırp Cumhuriyeti Günü kabul edilmesi için, entite sınırları içinde 25 Eylül'de referanduma gidilmesi kararına tepkiler sürüyor.

RS Başkan Yardımcısı Ramiz Salkic, Bosna Savaşı sırasında 1995 yılında soykırımın yaşandığı ve bugün Sırp Cumhuriyeti sınırları içinde kalan Srebrenitsa'da, referandum kararını görüşmek için Boşnak siyasiler ve sivil toplum kuruluşları temsilcileriyle bir araya geldi.

Referandum kararının Boşnak halkı için kabul edilemez olduğuna işaret eden Salkic, 'Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi hükümleri referandum sorununu çözüyor, ancak buna aykırı davranılmaya devam ediliyor.' dedi.

Salkic, RS Meclisi'ne referandum yapılmaması çağrısında bulunarak, ülke anayasası ve Dayton Barış Antlaşması'na karşı olan bu referanduma Boşnakların katılım sağlamamasını istedi.

Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Valentin Inzko'ya da çağrıda bulunan Salkic, 'Ondan herhangi bir ricada bulunmuyoruz. Yüksek Temsilci'ye işini yapması ve RS Meclisi'nin referandum kararını iptal etmesi çağrısında bulunuyoruz.' diye konuştu.

- 'Mahkeme, kararını çeksin referandumu erteleriz'

Öte yandan, RS Başkanı Milorad Dodik, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da Başbakan Aleksandar Vucic ile bir araya geldi.

Görüşmenin ardından açıklamada bulunan Dodik, Sırbistan'ın referanduma destek vermediğini, referandumun getirebileceği olumsuz sonuçları ele aldıklarını ifade etti.

Bosna Hersek Anayasası'nda 9 Ocak kararının geri çekilmesi gerektiğini söyleyen Dodik, 'Onlar bu kararı geri çeksin biz de referandumu erteleriz. RS Meclisi olarak 9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü'ne ilişkin kararın geri çekilmesini daha önce de istemiştik.' ifadelerini kullandı.

Dodik, referandumun bir tepki olduğunu savunarak, 'Referandum insanlara fikirlerini söyleme imkanı sunacak. Anayasa Mahkemesi, RS'teki Boşnakların bu tarihi benimsemedikleri ve kutlamak istemediklerini açıkladı. Boşnaklar 9 Ocak'ta tatil yapmak istemezse anlarız, biz de 1 Mart'ı (Bosna Hersek Bağımsızlık Günü) kutlamıyoruz.' diye konuştu.

Referandumun yapılacağına inandığını belirten Dodik, Anayasa Mahkemesi'nin istediklerini yerine getirmeyeceğini ileri sürdü.

- 'Sırp Cumhuriyeti Günü Anayasa'ya aykırı'

9 Ocak 1992'de, Sırp Cumhuriyeti’nin kurulmasına ilişkin bildiri kabul edilmişti. 9 Ocak, bu nedenle söz konusu entite içinde 'Sırp Cumhuriyeti Günü' olarak kutlanıyor.

Anayasa Mahkemesi, geçen yıl kasım ayında aldığı kararla, Sırp Cumhuriyeti'ndeki Milli ve Dini Bayramlara İlişkin Kanunun Sırp Cumhuriyeti Günü'ne dair maddesinin 'anayasaya aykırı' olduğunu bildirmişti.

Mahkeme, gerekçeli kararında 1992 yılındaki bildirinin Boşnak ve Hırvat halklarının katılımı olmadan kabul edildiğini ve tek taraflı olduğunu belirtmiş, söz konusu kanunun ilgili maddesinin değiştirilmesini talep etmişti.

Anayasa Mahkemesi'nin kararını hiçe sayarak 9 Ocak'ı kutlamaya devam edeceklerini açıklayan Sırplar, son olarak Sırp nüfusun yoğun olduğu entite sınırları içinde referanduma gidilmesini kararlaştırmıştı.

Bu arada, Boşnak siyasiler, referandum kararının anayasaya aykırı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini savunurken, Sırp Cumhuriyeti Başkanı Dodik ise referanduma gidilmesinin yasalara uygun olduğunu öne sürmeye devam ediyor.

Kaynak: AA