2015 Yılı Bütçe Kanunu'na Kısmi İptal
Anayasa Mahkemesi, 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun, bazı bakanlıklara birçok konu ve kurum arasında ödenek aktarma yetkisi veren hükümlerini iptal etti.
Anayasa Mahkemesi, 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun bazı hükümlerini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti.
Yüksek Mahkemenin gerekçeli kararı Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Buna göre, Bütçe Kanunu ile bazı bakanlıklara birçok konu ve kurum arasında ödenek aktarma yetkisi veren hükümler Anayasa'ya aykırı bulundu.
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, Anayasa'nın ilgili maddeleri incelendiğinde, bütçe kanunlarına bütçe ile ilgili olmayan kurallar konulmamasının amaçlandığı, bunun doğal sonucu olarak, olağan kanun ile düzenlenmesi gereken bir konunun, bütçe kanunu ile düzenlenmesinin, değiştirilmesinin veya kaldırılmasının mümkün olmadığı belirtildi.
Dava konusu kurallarda ise olağan kanun ile düzenlenmesi gereken bütçe ödenek işlemlerinin bütçe kanunu kapsamında düzenlendiği anlatılan gerekçede, 5018 sayılı Kanun'un bazı hükümlerinin 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi döneminde uygulanamayacağının da öngörüldüğü anlatıldı.
Ayrıca, yasama organının, halk adına kamu gelirlerini toplama ve yine halk adına bu gelirleri harcama konusunda yürütme organına sınırları belirleyerek yetki vermesi ve sonuçlarını denetlemesine bütçe hakkı denildiği ifade edilerek, 'Bütçe hakkı, vergi ve benzeri gelirlerle kamu harcamalarının çeşit ve miktarını belirleme ve onaylama hakkıdır. Bu hak, halk tarafından seçilen temsilcilerden oluşan yasama organına aittir. Bütçe, hükümetin Meclis'e karşı temel sorumluluk mekanizmasıdır. Meclis, bütçe ile hükümete gelir toplama ve gider yapma yetkisi vermekte, bu yetkinin uygun kullanılmasını da bütçe sürecinin bir parçası olan kesin hesap kanunu ile denetlemektedir.' değerlendirmesinde bulunuldu.
Bütçenin yapısı itibariyle fonksiyonunu ifa edebilmesinin, temel bütçe ilkelerine uyulmasıyla mümkün olduğuna değinilen gerekçede, bütçe ilkelerinin, bütçenin hazırlanması, görüşülüp onaylanması, uygulanması ve denetlenmesiyle ilgili göz önünde bulundurulması gereken kuralları ifade ettiği, bunların, devlet bütçelerinin temel özellikleri ve amaçlarının gerçekleşmesi için uygulanması zorunlu ulusal ve uluslararası alanda kabul görmüş ilkeler olduğu kaydedildi.
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, bütçe hakkının doğal bir sonucu olarak yasama organının halk adına kamu gelirlerini toplama ve harcama konusunda sahip olduğu yetkinin, dava konusu kurallarla kısmen ilgili bakanlara ya da kurumlara verildiği belirtildi.
Gerekçede, bu yolla çerçevesi çizilmemiş, esasları belirlenmemiş bir alanda hiçbir sınırlamaya bağlı olmaksızın geniş yetkiler tanımasının Anayasa'ya aykırı olduğu ifade edildi.
Meclis'in sahip olduğu bütçe hakkının, bütçe kanununa bütçe dışı hükümler konularak, mevcut kanun hükümlerinin açıkça veya dolaylı olarak değiştirilmesinin de 'bütçe kanununa bütçeyle ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamayacağı' ilkesinin ihlali olduğu kaydedildi.
Kaynak: AA
Yüksek Mahkemenin gerekçeli kararı Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Buna göre, Bütçe Kanunu ile bazı bakanlıklara birçok konu ve kurum arasında ödenek aktarma yetkisi veren hükümler Anayasa'ya aykırı bulundu.
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, Anayasa'nın ilgili maddeleri incelendiğinde, bütçe kanunlarına bütçe ile ilgili olmayan kurallar konulmamasının amaçlandığı, bunun doğal sonucu olarak, olağan kanun ile düzenlenmesi gereken bir konunun, bütçe kanunu ile düzenlenmesinin, değiştirilmesinin veya kaldırılmasının mümkün olmadığı belirtildi.
Dava konusu kurallarda ise olağan kanun ile düzenlenmesi gereken bütçe ödenek işlemlerinin bütçe kanunu kapsamında düzenlendiği anlatılan gerekçede, 5018 sayılı Kanun'un bazı hükümlerinin 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi döneminde uygulanamayacağının da öngörüldüğü anlatıldı.
Ayrıca, yasama organının, halk adına kamu gelirlerini toplama ve yine halk adına bu gelirleri harcama konusunda yürütme organına sınırları belirleyerek yetki vermesi ve sonuçlarını denetlemesine bütçe hakkı denildiği ifade edilerek, 'Bütçe hakkı, vergi ve benzeri gelirlerle kamu harcamalarının çeşit ve miktarını belirleme ve onaylama hakkıdır. Bu hak, halk tarafından seçilen temsilcilerden oluşan yasama organına aittir. Bütçe, hükümetin Meclis'e karşı temel sorumluluk mekanizmasıdır. Meclis, bütçe ile hükümete gelir toplama ve gider yapma yetkisi vermekte, bu yetkinin uygun kullanılmasını da bütçe sürecinin bir parçası olan kesin hesap kanunu ile denetlemektedir.' değerlendirmesinde bulunuldu.
Bütçenin yapısı itibariyle fonksiyonunu ifa edebilmesinin, temel bütçe ilkelerine uyulmasıyla mümkün olduğuna değinilen gerekçede, bütçe ilkelerinin, bütçenin hazırlanması, görüşülüp onaylanması, uygulanması ve denetlenmesiyle ilgili göz önünde bulundurulması gereken kuralları ifade ettiği, bunların, devlet bütçelerinin temel özellikleri ve amaçlarının gerçekleşmesi için uygulanması zorunlu ulusal ve uluslararası alanda kabul görmüş ilkeler olduğu kaydedildi.
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, bütçe hakkının doğal bir sonucu olarak yasama organının halk adına kamu gelirlerini toplama ve harcama konusunda sahip olduğu yetkinin, dava konusu kurallarla kısmen ilgili bakanlara ya da kurumlara verildiği belirtildi.
Gerekçede, bu yolla çerçevesi çizilmemiş, esasları belirlenmemiş bir alanda hiçbir sınırlamaya bağlı olmaksızın geniş yetkiler tanımasının Anayasa'ya aykırı olduğu ifade edildi.
Meclis'in sahip olduğu bütçe hakkının, bütçe kanununa bütçe dışı hükümler konularak, mevcut kanun hükümlerinin açıkça veya dolaylı olarak değiştirilmesinin de 'bütçe kanununa bütçeyle ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamayacağı' ilkesinin ihlali olduğu kaydedildi.