İşlenmiş Veya Hurda Altının Zorunlu Karşılık Olarak Kabul Edilmesi

TCMB'nin zorunlu karşılığa standart altın kabulü için sağlanan yüzde 30 oranına ilave olarak yüzde 5'lik yeni bir dilimin eklenmesi ve söz konusu dilime kabul edilecek standart altınların bankalar tarafından yurt içi yerleşiklerden toplanacak işlenmiş veya hurda altın olma şartı getirilmesi kararının, bankaların altın toplama günlerine ilgisini daha da artırması bekleniyor İAR Altın Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Yaşar: 'Bankalar bu uygulamadan faydalanmak için yılda 50 ton altına ihtiyaç duyacak. Bu miktar, yaklaşık 2,6 milyar dolarlık tasarrufun kayıt altına alınması anlamına gelmektedir' Bankacılık yetkilileri, 2011'den itibaren şubelerde düzenledikleri günler ile bugüne kadar yaklaşık 60 ton yastık altı altını ekonomiye kazandıran sektörün altın toplamaya ilgisinin daha da artacağı, 'altın günleri' düzenlemeyen diğer oyuncuların da bu işe yöneleceği beklentisi taşıyor

HANDAN GÜNEŞ - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) zorunlu karşılığa standart altın kabulü için sağlanan yüzde 30 oranına ilave olarak yüzde 5 oranında yeni bir dilimin eklenmesi ve söz konusu dilime kabul edilecek standart altınların bankalar tarafından yurt içi yerleşiklerden toplanacak işlenmiş veya hurda altın olma şartının getirilmesi kararının, bankaların altın toplama günlerine ilgisini daha da artırması bekleniyor.

TCMB, altın cinsinden tasarrufların ekonomiye kazandırılması ve rezervlerin artırılması amacıyla alınan kararları dün duyurdu. Buna göre, Rezerv Opsiyon İmkanı kapsamında zorunlu karşılığa standart altın kabulü için sağlanan yüzde 30 oranına ilave olarak yüzde 5 oranında yeni bir dilimin eklenmesi, bu dilime kabul edilecek standart altınların kaynağının uygulama esaslarında belirtilecek tarihten itibaren bankalar tarafından yurt içi yerleşiklerden toplanacak işlenmiş veya hurda altın olma şartının getirilmesi ve bu dilim için rezerv opsiyon katsayısının 1 olarak belirlenmesi kararlaştırıldı.

Uygulamanın, altın bankacılığının gelişmesine katkı sağlaması ve 2011'den itibaren şubelerinde düzenlemeye başladıkları 'altın günleri' ile bugüne kadar yaklaşık 60 ton altın toplayan bankaların, fiziki altın toplamaya ilgisini daha da artırması bekleniyor. Bankaların söz konusu uygulamadan faydalanmak için yılda 50 ton altına ihtiyaç duyacağı ifade edilirken, bankacılık sektöründe altın toplama alanındaki rekabetin daha da artması ve 'altın günleri' düzenlemeyen diğer oyuncuların da bu işe yönelmesi öngörülüyor.

İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) Altın Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Evren Yaşar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’de zorunlu karşılıkların Eylül 2011'e kadar mevduattaki döviz türüne göre karşılığının kabul edildiğini, TL ile toplanan mevduat için zorunlu karşılığın TL, dolar ile toplanan mevduat için zorunlu karşılığın ise dolar olarak yatırıldığını hatırlattı.

Yaşar, TCMB'nin, 2011 sonunda bu yönteme bir alternatif getirerek TL ile toplanan mevduatın belirli bir bölümü için zorunlu karşılığın döviz veya altınla da yatırılabilmesi olanağı sunduğunu, böylece bankaların dışarıdan daha uygun maliyetle buldukları döviz ve altınlarla TL zorunlu karşılıkların bir bölümünü yatırıp serbest TL kaynak sahibi olma olanağına kavuştuğunu ifade etti.

Eylül 2011’de altın depo hesaplarının zorunlu karşılıklara tabi yükümlülüklere dahil edildiğini hatırlatan Yaşar, kıymetli maden depo hesapları için tutulması gereken zorunlu karşılıkların tamamına kadarının, kıymetli maden depo hesapları hariç yabancı para yükümlülükler ile Türk lirası yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların ise yüzde 10’una kadar olan kısmının altın olarak tutulabilmesi imkanı getirildiğini anlattı.

Yaşar, Mart 2012’de Türk lirası zorunlu karşılıkların altın olarak tesis edilebilmesine ilişkin üst sınırın yüzde 25’e yükseltilirken, eklenen yüzde 5’lik dilime denk gelen tutar için Rezerv Opsiyon Katsayısı'nın (ROK) 1,5 olarak belirlendiğini, Ağustos 2012’de ise Türk lirası zorunlu karşılıkların altın olarak tesis edilebilmesine ilişkin üst sınırın yüzde 30’a yükseltildiğini, son olarak yüzde 5 dilimin eklendiğini bildirdi.

- 'Bu durum, altın mevduatı sahiplerine daha fazla faiz verilmesi demek'

Evren Yaşar, TL karşılıklar yerine altının da kabul edilmesiyle altın mevduatlarının hızla yükseldiğini, ancak bunun yastık altındaki altınların çıkartılması ve altın bankacılığının gelişimi için kalıcı bir etki yarattığının söylenemeyeceğini, bankaların, kolay yolu seçerek yurt dışından yaptıkları swaplar ile altın ithal edip TL yerine verecekleri altını temin etmeye başladığını ifade etti.

Geçen zaman içinde altın mevduatının azaldığını belirten Yaşar, 'Yastık altından toplanan hurda altın miktarı ise, yastık altında olduğunu tahmin ettiğimiz 5 bin ton altının yanında yok denecek kadar az, şu ana kadar yaklaşık 60 ton oldu.' dedi.

İAR olarak, ROK'ta hesaba katılacak altın miktarının belli bir bölümünün yastık altından gelen altınlardan oluşması konusundaki görüşlerini farklı platformlarda gündeme getirdiklerini ifade eden Yaşar, TCMB'nin yeni uygulamasının özellikle altın bankacılığının gelişmesine çok önemli katkı sağlayacağını vurguladı. Yaşar, devamla şu görüşleri dile getirdi:

'TCMB, ROK’ta TL için kabul edeceği altın miktarını yüzde 30’dan yüzde 35’e çıkardı. Bu artış miktarından bankaların faydalanması için bankaların yurt içi yerleşik müşterilerden hurda ya da işlenmiş altın toplamalarını kabul edeceğini ifade etti. Bankalar, bu işe daha fazla eğilmek için daha iştahlı davranacaklar. Bu durum hurda altın toplamaya yönelik olarak, daha fazla reklam ve altın mevduatı sahiplerine daha fazla faiz verilmesi demek olacak. Bu aksiyonların sonucunda toplanan hurda altın miktarı artacaktır. Bu, yastık altında atıl durum bir kaynağın ekonomiye kazandırılması demektir. Ayrıca, kayıt altında olmayan tasarrufların kayıt altına alınması sayesinde tasarruf oranlarımızın da artması anlamına gelecektir. Uygulamanın esasları tam olarak belli değil ama bizce bankalar bu uygulamadan faydalanmak için yılda 50 ton altına ihtiyaç duyacaklar. Bu miktar, yaklaşık 2,6 milyar dolarlık tasarrufun kayıt altına alınması anlamına gelmektedir.'

Yaşar, yastık altından gelen altınların TL yerine geçme oranının daha da artırılması gerektiğini söyledi.

- 'Uygulama, bankaları fiziki altın toplama konusunda daha istekli hale getirecek'

Bankacılık yetkilileri de, TCMB uygulamasının bankaların altın toplama günlerine ilgisini daha da artıracağını ifade ederek, 'Bankalar, daha önce yurt dışından külçe altın getirip koyuyordu. Yeni uygulama ile sektörümüz yurt içinde altın toplayacak bunu yapmaya çalışacak.' dediler.

Uygulamanın bankaları fiziki altın toplama konusunda daha istekli hale getireceğini belirten yetkililer, 'altın günleri' düzenlemeyen diğer bankaların da bu işe yöneleceğini düşündüklerini kaydetti.

Kaynak: AA