Etiyopya'daki IGAD Zirvesi

Güney Sudan Enformasyon Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Michael Makuei Lueth, ülkesine gönderilecek gücün 'koruma güçleri' olduğunu, 'müdahale güçleri' olmadığını belirtti.

Etiyopya'da düzenlenen Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) zirvesinde alınan Güney Sudan'a bölgesel koruma güçlerinin gönderilmesi kararını AA muhabirine değerlendiren Lueth, söz konusu güçlerin, koruma güçleri olduğunu, müdahale güçleri olmadığını söyledi.

Lueth, hükümetin, ülkenin belli bölgelerinde konuşlandırılacak bu güçlerin hazırlanmasına ve oluşturulmasına katkı sağlayacağını ifade etti.

Öte yandan Riek Machar'ın liderliğini yaptığı muhaliflerin temsilcisi Goi Yol Jooyul ise zirvede alınan kararlardan memnun olduğunu belirterek muhalefetin kararların uygulanması konusunda IGAD ile işbirliğine hazır olduğunu vurguladı.

Ülkeye koruma gücü gönderilmesinin barış anlaşmasının uygulanması için önemli bir adım olduğuna dikkati çeken Jooyul, 'Eğer Devlet Başkanı Salva Kir Mayardit zirvede alınan kararlara bağlı kalır ve Taban Deng Gai'yi Devlet Başkanlığı Birinci Yardımcılığı görevinden aldığını açıklarsa Machar memnuniyetle başkent Cuba'ya döner. Gai görevden alınmadan Machar'ın dönmesinin bir manası olmaz.' diye konuştu.

ABD'nin Sudan ve Güney Sudan Temsilcisi Donald Booth da zirvede alınan kararlardan memnun olduğunu aktararak 'Güney Sudan'a güç gönderilmesi, barış anlaşmasının uygulanması konusunda önemli bir adım.' ifadelerini kullandı.

Ülkede barışın tesisinde diyalogun önemli olduğunu vurgulayan Booth, uluslararası topluma da IGAD ülkelerinin Güney Sudan'da barışın tesisi için sergilediği tutuma destek vermesi çağrısında bulundu.

Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da Güney Sudan krizini görüşmek üzere düzenlenen IGAD zirvesinde, ülkede güvenliğin sağlanması için 'bölgesel koruma güçlerinin' gönderilmesine karar verilmişti.

IGAD Yürütme Sekreteri Mahbub Muallim, zirvede Güney Sudan'da güvenliğin sağlanması için 'bölgesel koruma güçlerinin' gönderilmesi, gönderilecek güçlerin oluşturulması ve düzenlenmesi için üye ülkelerin Genelkurmay başkanlarının görevlendirilmesi, Riek Machar'ın Devlet Başkanlığı Birinci Yardımcılığı görevini yeniden devralması, şiddet olaylarına son verilmesi ve barış anlaşmasının uygulanması gibi birtakım kararların alındığını duyurmuştu.

Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kir Mayardit'in 16 Aralık 2013'te yardımcısı Riek Machar'ı 'darbe teşebbüsü' suçuyla görevden almasının ardından ülke iç savaşa sürüklenmişti.

Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da, IGAD ve uluslararası kurumların gözetiminde gerçekleşen barış görüşmeleri sonucunda 17 Ağustos 2015'te 'tartışmalı tüm tarafların katılımıyla 3 yıl süreli geçici bir hükümetin kurulmasının ardından genel seçimlere gidilmesini' öngören anlaşma imzalanmıştı. Anlaşmaya uygun olarak 28 Nisan'da geçici hükümet kurulmuştu.

Ancak başkent Cuba'da, Mayardit'e bağlı güvenlik güçleriyle Machar yanlıları arasındaki çatışmaların 8 Temmuz'da yeniden başlamasıyla aralarında 30'dan fazla sivilin de bulunduğu 270 civarında kişi hayatını kaybetmişti. Taraflar, 11 Temmuz'da ateşkes ilan etmişti.

Çatışmaların ardından Machar, Cuba'dan ayrılarak bilinmeyen bir yere giderken, Mayardit'in isyancıların lideri Riek Machar'ı Devlet Başkanlığı Birinci Yardımcılığı görevinden alarak yerine Madencilik Bakanı Taban Deng Gai'yi ataması tartışmalara neden olmuştu.

IGAD tarafından oluşturulan Güney Sudan'da Barış Anlaşmasını Denetleme Komiserliği, Mayardit'in bu adımını kabul etmediklerini açıklamıştı.