Bankacılık Sektörünün Aktif Büyüklüğü İkinci Çeyrekte Yüzde 2,9 Arttı

Türk Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğü Haziran 2016 döneminde bir önceki döneme göre yüzde 2,9 artarak 2 bin 477 milyar TL olarak gerçekleşti. Sektörün net dönem karı ise 19 milyar TL oldu.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 2016 yılı Haziran ayı ’Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstermeleri Raporu’nu açıkladı.

Buna göre; Türk bankacılık sektöründe Haziran 2016 itibarıyla; 34 adet mevduat, 13 adet kalkınma yatırım ve 6 adet katılım bankası olmak üzere toplam 53 banka faaliyet gösterdi. Bankacılık sektörünün bir önceki çeyreğe göre (Mart 2016) şube sayısı 125 adet, personel sayısı bin 90 kişi azaldı. Haziran 2016 dönemi itibarıyla şube sayısı 12 bin 151 adet ve personel sayısı 215 bin 442 kişi oldu.

Türk Bankacılık Sektörünün aktif büyüklüğü Haziran 2016 döneminde bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,9 artarak 2 bin 477 milyar TL olarak gerçekleşti. Haziran 2016 döneminde bilanço dışı kalemlerden bir önceki çeyreğe göre; gayrinakdi krediler yüzde 5,7, türev finansal varlıklar ise yüzde 6,7 arttı. Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğünün GSYH’ye oranı 2015 yıl sonu itibarıyla 1,21 olarak gerçekleşti.

Bilanço içerisindeki yabancı para varlıkların toplam varlıklara oranı yüzde 38, toplam yabancı para toplam varlıklara oranı yüzde 38, toplam yabancı para yüzde 44 olarak gerçekleşti. Yabancı para kredilerin toplam krediler içerisindeki payı yüzde 31 yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 41 oldu. Toplam varlıklar içerisinde kredilerin payı yüzde 63, menkul kıymetlerin payı yüzde 13 ve zorunlu karşılıkların payı yüzde 9 olarak gerçekleşti. Mevduat yüzde 53 pay ile toplam yükümlülükler içerisinde en büyük paya sahipken, bankalara borçlar kaleminin payı yüzde 16 ve repodan sağlanan fonların payı yüzde 6 oldu. Özkaynakların toplam yükümlülükler içerisindeki payı ise yüzde 12 oldu.

Haziran 2016 dönemi itibarıyla gayrinakdi kredilerin büyüklüğü 487 milyar TL olarak gerçekleşti. Gayrinakdi krediler içerisinde teminat mektupları yüzde 75 ile en büyük paya sahipken akreditif kredilerin payı yüzde 14 oldu. Haziran 2016 dönemi itibarıyla türev alım tutarı 874 milyar TL, türev satım tutarı 874 milyar TL olarak gerçekleşti. Bilanço dışında yer alan türev işlemlerin yüzde 45’i swap para işlemlerinden, yüzde 24’ü swap faiz işlemlerinden ve yüzde 9’u vadeli döviz işlemlerinden oluştu.

Haziran 2016 döneminde kredi tutarı 1 trilyon 570 milyar TL olurken, mevduat tutarı 1 trilyon 310 milyar TL olarak gerçekleşti. Mevduatın krediye dönüşüm oranı Haziran 2016 dönemi itibarıyla 1,20 oldu. Bilanço dışı yabancı para pozisyonu 63 milyar TL fazla, bilanço içi yabacı para pozisyonu 64 milyar TL açık pozisyonda olup, yabancı para net pozisyonu 1,6 milyar TL açık pozisyonda oldu.

Karlılık

Bankacılık sektörünün gelir tablosunda faiz geliri 94 milyar TL ve faiz gideri 51 milyar TL olarak gerçekleşti. Haziran 2016 dönemi itibarıyla Türk bankacılık sektörünün net dönem karı 19 milyar TL oldu. Haziran 2016 dönemi net karı, 2015 yılının aynı dönemine göre kamu, yerli özel ve yabancı banka gruplarında artış gösterdi. Bankacılık sektörünün özkaynak karlılığı geçen yılın aynı dönemine göre kamu, yabancı ve yerli özel banka gruplarında artış gösterdi. Bankacılık sektörünün Haziran 2016 dönemi aktif karlılığı geçen yılın aynı dönemine göre arttı.

Haziran 2016 döneminde, toplam kredi tutarı 1 milyar 570 milyon TL olup, söz konusu tutarın 1 milyar 77 milyon TL’si Türk parası kredilerden, 493 milyar TL’si yabancı para kredilerden oluştu. Kredilerin içerisinde ticari ve kurumsal kredilerin payı yüzde 49, Kobi kredilerinin payı yüzde 26 ve tüketici kredilerinin (kredi kartları dahil) payı yüzde 25 oldu. Haziran 2016 döneminde; ticari ve kurumsal krediler 768 milyar TL, KOBİ kredileri 404 milyar TL ve tüketici kredileri ve kredi kartları 398 milyar TL olarak gerçekleşti.

Toplam krediler içerisinde, toptan ticaret ve komisyonculuk sektörünün payı yüzde 8,32, inşaat sektörünün payı yüzde 7,89 oldu. İşletme sınıflarına göre KOBİ kredilerinde bir önceki çeyreğe göre artış gerçekleşti. Haziran 2016 döneminde tüketici kredileri bir önceki çeyreğe göre artarak 398 milyar TL olarak gerçekleşti. Konut kredisi bireysel kredi kartları ile ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri sırasıyla 151 milyar TL, 80 milyar TL ve 159 milyar TL oldu.

Bireysel krediler içerisinde ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin payı yüzde 40, konut kredisinin payı yüzde 38, kredi kartlarının payı ise yüzde 20 olarak gerçekleşti. Bireysel kredi kartı tutarı, Haziran 2016 döneminde bir önceki çeyreğe göre artış göstererek 80 milyar TL olarak gerçekleşti. BDDK’nın kredi kartlarına yönelik Şubat 2014’de yürürlüğe giren taksit sınırlaması düzenlemesinin etkisiyle birlikte 2013 yıl sonunda 47 milyar TL olan taksitli kredi kartı tutarı, Haziran 2016 dönemi itibarıyla 36 milyar TL’ye geriledi.

Haziran 2016 dönemi itibarıyla takipteki kredilerin (brüt) tutarı 54 milyar TL oldu. Bankacılık sektöründe kredilerin Takibe Dönüşüm Oranı (TDO) Haziran 2016 döneminde yüzde 3,30 olarak gerçekleşti.

Sektörel krediler içerisindeki takibe dönüşüm oranları; toptan ticaret ve komisyonculukta yüzde 4,06, inşaat sektöründe yüzde 4 ve tarım sektöründe yüzde 2,40 olarak gerçekleşti. Tüketici kredilerinin (bireysel kredi kartları dahil) takibe dönüşüm oranı Haziran 2016 döneminde yüzde 4,35 olarak gerçekleşti. Haziran 2016 döneminde menkul kıymetler toplamı 331 milyar TL olarak gerçekleşti. Menkul kıymetlerin yüzde 68’i devlet tahvili, yüzde 22’si hazinece ihraç edilmiş eurobond ve yüzde 3’ü sukuktan oluştu.

Toplam mevduatın, 767 milyar TL’si TP mevduat/katılım fonlarından, 534 milyar TL’si döviz tevdiat hesabı/katılım fonlarından ve 10 milyar TL’si kıymetli maden hesaplarından oluştu. Mevduatın yüzde 60’ı gerçek kişi mevduatından oluşurken, ticari ve diğer kuruluşlar mevduatının payı yüzde 35 ve resmi kuruluşlar mevduatının payı yüzde 5 oldu.

Açılış vadelerine göre toplam mevduat içerisinde vadesiz mevduatın payı yüzde 20 ve 1-3 ay arası mevduatın payı yüzde 54 oldu. Haziran 2016 dönemi itibarıyla bankalara borçlar kalemi 38 milyar TL Türk parası, 325 milyar TL yabancı para olmak üzere 364 milyar TL oldu.

Repo işlemlerinden sağlanan fon tutarı Haziran 2016 döneminde bir önceki çeyreğe göre azalarak 155 milyar TL olarak gerçekleşti.

Türk Bankacılık Sektörünün sermaye yeterliliği oranı Haziran 2016 döneminde yüzde 15,83 oldu.

Bankacılık sektörü sahiplik grupları ayrımında kamu ve yabancı banka gruplarının sermaye yeterliliği oranı sektör ortalamasının üzerinde olurken, fonksiyon grupları ayrımında sermaye yeterlilik oranı mevduat, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarında sırasıyla yüzde 15,34, yüzde 14,80 ve yüzde 26,84 olarak gerçekleşti.

Sermaye yeterliliği hesaplamasında, risk ağırlıklı varlıkların yüzde 90’ı kredi riskine esas tutardan, yüzde 8’i operasyonel riske esas tutardan ve yüzde 2’si piyasa riskine esas tutardan oluştu.
Kaynak: İHA