'Biliniz Ki 78 Milyon Kardeşinizin Yüreği Buradadır'
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Bosna-Hersek’te Ferhadiye Camii’nin açılış töreninde gerçekleştirdiği konuşmasında, “Ben buraya yürekten yüreğe konuşmaya geldim. Sadece kendi yüreğimle değil. 78 milyon Türk kardeşimizin yüreğiyle konuşmaya geldim. Biliniz ki 78 milyon kardeşinizin yüreği buradadır” dedi.
Davutoğlu, restorasyonu TİKA tarafından tamamlanan Banja Luka kentinde Ferhadiye Camii’nin açılış törenine katıldı.
Kuran’ı Kerim tilavetinin okunduğu törene Davutoğlu’nun yanı sıra Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç ve Bosna Hersek Davlet Başkanlığı Konseyi Sırp üyesi Mladen Ivaniç, Bosna-Hersekli yetkililer, dini yetkililer ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Davutoğlu, konuşmasında törene katıldığı için gurur duyduğunu kaydederek, “Bundan 4 sene önce bir Ramazan günü Saraybosna geldiğimde Ramazan’da yine Boşnak kardeşlerimle buluşmuştum. Onlara hitap ederken şunu söylemiştim. İnsanlığın ürettiği bütün şehirler yıkılsa sadece Saraybosna ayakta kalsa, insanlık yeniden inşa edilir demiştim” dedi.
Ziyareti sırasında konuşma yaptığını ve cümlesi biter bitmez alkışlandığını ifade eden Davutoğlu, “Daha sonra bir öğrencim bana sordu. ‘Boşnaklar ne zaman Türkçe öğrendiler şaşırdım’ dedi.
Ben ona şunu söyledim. Ben dilden kulağa konuşuyor olsaydım tercümeye de tercümana da yürekten ihtiyaç vardı. Yürekten yüreğe konuşanlar için tercümeye tercümana ihtiyaç olmaz’ Ben buraya yürekten yüreğe konuşmaya geldim. Sadece kendi yüreğimle değil. 78 milyon Türk kardeşimizin yüreğiyle konuşmaya geldim. Biliniz ki 78 milyon kardeşinizin yüreği buradadır, gönlü buradadır duası buradadır ve sizinledir. Biliniz ki burada bir tek kardeşimizin burnu kanasa bizim yüreğimizden kanlar fışkırır, biliniz ki burada bir tek caminin taşında eksiklik olsa bizim gönül dünyamızın omurgasında eksiklik olur. Bundan 23 sene önce Ferhadiye Camii barbarca dinamitlenip yıkıldığında ben Malezya’da Boşnak öğrencilerimle birlikte bu haberi aldığımda gönülden yıkılmıştı. Acıyı derinden hissetmiştim. Ve büyük lider, hepimizin lideri, bilge lider, bilge insan sayın Aliya İzzetbegoviç oraya geldiğinde beraber ağlamış, beraber hüsnünü yaşamıştık. 23 sene sonra Ferhadiye Camii’nin açılışında bulunmak benim hayatta tattığım en önemli büyük onurlardan biridir ve emin olunuz şu anda İzzetbegoviç’in ruhu da maneviyata da bu güzel olaydan haberdardır. 2011 yılında Banja Luka’ya geldiğim zaman burada Ferhadiye Camii’nin inşaatı neredeyse durmak üzereydi, yürümüyordu. O zaman talimat vermiştim Dışişleri Bakanı olarak, her ne yapılacaksa yapılacak ama Ferhadiye öyle veya böyle ayağa kalkacak, inşa edilip açılacak” ifadelerini kullandı.
“BİZ BU CAMİYİ YENİDEN İNŞA EDERKEN ASLINDA İNSANLIĞIN VİCDANINI İNŞA EDİYORUZ”
Davutoğlu açıklamasını şu şekilde sürdürdü: “Bugün bu açılışı gerçekleştiriyoruz. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Bosna- Hersek yetkililerine, Banja Luka yerel yetkililerine teşekkürü bir borç biliyorum. Bugün, bu açılışımız 3 açıdan büyük önem ve anlam taşıyor. Birincisi insanlık vicdanı açısından 23 yıl önce Ferhadiya Camii’ni bombalayanlar, yıkanlar sadece bir camiyi değil insanlığın vicdanını yıkmışlardır. Ve bugün biz bu camiyi yeniden inşa ederken aslında insanlığın vicdanını inşa ediyoruz. Buradaki Müslüman, Hristiyan, Yahudi dini liderler, temsilciler de aslından insanlığın vicdanının inşa edildiğinin canlı şahitleri. Bilinsin ki bu cami burada kaldıkça, ezan burada duyuldukça insanlığın vicdanı da Banja Luka’da semaya seslenecektir. İkinci husus ortak kültür mirasımızdır. bilinsin ki Bosna-Hersek bizim ortak mirasımız olarak inşa edilen bütün eserler ortak himayemiz altındadır. Gazi Hsüver Bey Cami, Mostar Köprüsü, Foça’da Alaca Cami ve Ferhadiye ve daha niceleri bizim ortak medeniyetimizin ürünleridir. Mostar Köprüsü’nün açılışı ile sayın Cumhurbaşkanımızla birlikteydik, şimdi de Ferhadiye’de bir aradayız. İnşallah Alaca Camii’nin açılışını da birlikte icra edeceğiz. 2005 yılında Foça’ya gittiğimde yıkılmış Alaca Camii’nin yerinde parkta mihrap taşını bulmuş 2 rekat namaz kılmıştım. Ondan sonra da dua etmiştim, burada tekrar ezan seslerini duymayı bize nasip et diye. Bugün Ferhadiye’de duyuyoruz yarın Alaca’da da Ezan sesini duyacağız inşallah. 78 milyon adına Türkiye Cumhuriyeti adına, Cumhurbaşkanımız adına, hükümetimiz adına söz veriyorum. Bosna Hersek’te yıkılan her ortak kültür mirasımız mutlaka yeniden ihya edilecek, yeniden tarihi değerine kavuşacaktır. Bizim burada niçin bulunduğumuzu kimse sorgulamasın. Biz kardeşlik için bulunuyoruz, insanlık için bulunuyoruz, çok kültürlü bir Bosna-Hersek için bulunuyoruz. Buradaydık, buradayız, burada olacağız ebediyete kadar. Üçüncü boyut Bosna-Hersek’in geleceği ile ilgilidir. Bosna-Hersek Müslüman, Ortodoks, Katolik, Yahudi bütün kimlikleriyle bir bütündür. Bosna-Hersek’i parçalamak, bölmek, ayırmak isteyenler insanların yürüklerini ayırmak ister. Banja Luka Saraybosna’dan, Saraybosna Mostar’dan asla ayrılamaz, kopamaz. Srebtenitsa’da aziz şehitlerimiz bunun için canlarını feda etmişlerdi, onları da rahmetle anıyorum. Her sene katıldığım Srebrenitsa anlamalarında bu acıyı yüreğimizde hissediyorduk. Bugün Ferhadiye’nin açılması aslında tekrar Bosna Hersekli, Müslümanlara, Katoliklere, Ortodokslara, Yahudilere, bütün dünyaya barış mesajıdır. Bu barış mesajının doğru okunması lazım. Dünyada çok az şehirde Saraybosna’da olduğu gibi cami, cami kilise yan yanadır. Belki bir İstanbul’da bir de Saraybosna’da. Bosna Hersek’in bu karakteri korunursa insanlık Bosna’da temsil edilir. Bu özellik kaybedilirse Bosna’da ruhunu kaybeder. Allah bu özelliğin Bosna şehirlerinde ebediyete kadar yaşamasını nasip etsin. Bosna Hersekli Müslümanları, Katolikleri, Ortodoksları bir arada, barış içinde yaşamayı nasip etsin. Bosna-Hersek’in birliğini beraberliğini devam eylesin. Bosna-Hersek’te yaşanan acıların bir daha yaşanmamasını niyaz ediyorum. Allah bize ecdattan intikal eden bütün bu eserlere sahip çıkacak gücü ve kudreti nasip eylesin. Allah bizi Aliya İzzetbegoviç’in emanetini korumayı nasip eylesin” dedi.
Konuşmasının sonunda İzzetbegoviç’e seslenen Davutoğlu, “Ey bilge insan, büyük lider. Mekanın cennet olsun, ruhun şad olsun. Uğrunda insanlık dersi vererek yürüttüğün mücadelelinin bugünkü sahipleri bizleriz. Bil ki bu emanete sonuna kadar sahip çıkacağız. Yıkılan her camiyi yeniden inşa edeceğiz. Yıkılan her yüreği yeniden kazanacağız. Bosna-Hersek senin istediğin gibi kıyamete kadar bir ve bütün kalacak. Allah Bosna’yı aziz eylesin ve Türkiye’yi Bosna’nın her zaman yanında kılsın” dedi.