ATSO Başkanı Çetin'den Eylül Ayı Enflasyon Değerlendirmesi

TÜİK tarafından açıklanan Eylül ayı enflasyon rakamlarını değerlendiren ATSO Başkanı Davut Çetin, “2016 Eylül ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 0,18, Yİ-ÜFE’de yüzde 0,29 olarak beklentilerin biraz altında gerçekleşmiştir, yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 7,28, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 1,78 olmuştur” dedi.

Eylül ayı zam şampiyonu ‘Salatalık’

Çetin, “Eylül ayında TÜFE’nin düşük olması, baz etkisi, tarım ihracatındaki düşüş, iç talebin yavaşlaması, elverişli iklim koşulları, giyim indirimlerinin uzaması gibi faktörlere dayanmaktadır ve önceki yıllarda da görülen bir durumdur. Eylül ayında en yüksek artış gösteren ürün yüzde 23,72 ile salatalık olurken bu ürünü yüzde 14,96 ile fındık içi ve yüzde 11,67 ile anaokulu ücreti izlemiştir. En fazla düşüş ise yüzde 21,36 ile balık, yüzde 20,47 ile limon ve yüzde 15,38 ile yurtiçi bir hafta ve daha süreli fazla turlarda olmuştur” dedi.

Giyim ve Gıdada fiyatlar düştü

TÜFE’nin gerilemesine ürün bazında giyim grubu eksi yüzde 0.31, gıda grubu eksi yüzde 0.20 etki yapmıştır diyen ATSO Başkanı Çetin, “Akaryakıt fiyatlarındaki artış telafi edilmiştir. Gıda enflasyonu Kurban bayramına rağmen tavuk eti, balık, üzüm, limon, kavun gibi birkaç ürün sayesinde düşmüştür. Eylül 2016’da endekste kapsanan 417 maddeden; 63 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 243 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 111 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşmiştir. Bu anlamda TÜFE’de kalıcı bir düşüş yönünde trend kırılımının olup olmadığı Ekim ve Kasım aylarında görülecektir.

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2016 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,29 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,79 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,78 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 4,07 artış olmuştur. ÜFE’de ise yine pozitif baz etkisi, döviz kuru baskısının azalması, demir çelik gibi ana girdilerde küresel fiyat düşüşünün devam etmesi ve talep yavaşlaması sonucunda 2009 krizi sonrası en düşük oran gerçekleşmiştir. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2016 yılı Eylül ayında aylık en fazla artış enerji mallarında ve yıllık en fazla artış dayanıklı tüketim mallarında gerçekleşmiştir. Önümüzdeki aylarda doğal gaz fiyatı indirimi ÜFE’ye olumlu yönde yansıyacaktır” diye konuştu.

Büyümedeki yavaşlama enflasyonu frenledi

İç ve dış talepte 2. çeyrekte başlayan yavaşlamanın enflasyonu frenlediğini ifade eden Çetin, “Talepteki gerilemede turizm kayıplarımızın da oldukça etkili olduğu açıktır. Aralık ayında turizmdeki krizin Türkiye ekonomisinde büyümeyi bir puan düşüreceğini ifade etmiştik, maalesef Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de bu oranı geçen hafta teyit etmiştir” dedi.

“Turizmdeki kayıp Batı Akdeniz’de enflasyona yansıdı”

Turizmdeki kaybın Batı Akdeniz’de işsizlik, finansal yapı göstergeleri gibi enflasyona da yansıdığını ifade eden Çetin, şunları kaydetti:

“TÜFE oranı, aylık bazda yüzde 0,03, dokuz aylık bazda yüzde 4,79 ve yıllık bazda yüzde 7,49 olarak gerçekleşmiştir. Böylece bölgemizde de en düşük Eylül ayı enflasyonu gerçekleşmiş bulunmaktadır. Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış yüzde 2,67 ile ulaştırma, yüzde 2,64 ile eğitim ve yüzde 0,54 ile çeşitli mal ve hizmetler gruplarında olmuştur. Aylık olarak en yüksek düşüş ise yüzde 4,29 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 1,44 ile gıda ve alkolsüz içecekler gruplarında görülmüştür. Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış yüzde 22,70ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 11,28 ile eğitim ve yüzde 10,93 ile çeşitli mal ve hizmetler gruplarında gerçekleşmiştir.

Bölgemizde enflasyon aylık bazda Türkiye ortalamasının altında kalırken, dokuz aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamasının üzerinde kalmıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık ve yıllık bazda onuncu sırada, dokuz aylık bazda ise sekizinci sırada yer almıştır.”