Kurban Bayramı Hastalığına Neştersiz Tedavi
Girişimsel Radyoloji Profesörü Yiğit Göktay, özellikle her kurban bayramında gündeme gelen hayvanlardan bulaşan karaciğer parazit kistlerinin ameliyatsız tedavi edilebilen hastalıklar arasına girdiğini söyledi. Kistin sadece bir iğne deliğinden gerçekleştirilen tedavi yöntemiyle yok edildiğini belirten Prof. Dr. Göktay, “Ameliyatla tedavi 20 yıl öncesinde kaldı ama neştersiz yöntem çok bilinmediği için, hâlâ hastaların korkulu rüyası olup onları tedaviden uzaklaştırıyor” dedi.
Göktay, doğada köpeklerin konak, koyun gibi hayvanların ise ara konak olduğu bu parazit kisti hastalığında, insanların “tesadüfi ara konak” olarak enfekte olup, hayatlarının buna bağlı ciddi şekilde etkilenebildiğini kaydetti.
Göktay, insanda en çok karaciğere yerleşip burada dev boyutlara ulaşabilen bu parazit kistlerinin safra yolu ve sindirim problemlerine yol açtığı gibi, kistlerin patlaması, parçalanması halinde hayati risk yaratabildiğine dikkat çekti.
“KOYUNLAR ARA KONAK, İNSANLAR TESADÜFİ ARA KONAK”
İçeriği çok bulaşıcı nitelikteki bu kistlerin ek olarak sıklıkla akciğer ve nadiren de diğer organlarda hastalık yapabildiğini belirten İzmir Kent Hastanesi Girişimsel Radyoloji Bölümü Sorumlusu Prof. Dr. Yiğit Göktay, şunları söyledi:
“Genellikle hayvan dışkısı ile temas etmiş sebzeler, otlar ile bulaşan bu parazit hastalığı maalesef yurdumuzda ve bazı Akdeniz ülkelerinde halen ciddi bir veterinerlik ve halk sağlığı sorunu. Geçmişte sadece cerrahi ile açık ameliyat yapılarak tedavi edilen ve ameliyat sonrası çeşitli komplikasyonlar ve nüks sorunlarıyla tam iyileşmede güçlük yaşanan bu hastalığa karşı son yıllarda Girişimsel Radyolojik yöntemler öne çıktı. Ülkemizdeki girişimsel radyologların bu alanda sağladıkları bilimsel gelişmeler ve tıp literatürüne katkıları sayesinde son 20 yılda ciltten yapılan ve sadece bir iğne deliğinden gerçekleştirilen tedavi, Kist hidatik hastaları için ilk tedavi seçeneği haline geldi. Ameliyata gerek kalmadan yapılan bu girişimsel tedavinin ardından birçok hasta aynı gün içerisinde taburcu oluyor. Nadiren hastanede birkaç gün takip gerekebiliyor."
Yurdumuzda çocukluk yaş grubunda izlenen bu hastalığın ciltten tedavisi ile çok küçük çocuklarda bile sekelsiz iyileşebilme şansı doğduğunu anlatan Göktay, şöyle konuştu:
"Ege ve Marmara bölgesinde yurdun diğer kesimlerine göre nispeten az görülen Kist hidatik hastalığı yine de hayvan kontrolünün tam olmaması ve hijyen alışkanlıklarındaki zayıflık nedeniyle hiç de azımsanmayacak oranda karşımıza çıkıyor. Hastalık da en sık ultrason kontrollerinde tespit ediliyor.”
UYGULAMA NASIL YAPILIYOR
Ameliyatsız tedavi yönteminde girişimsel radyoloji hekiminin ultrason ya da BT eşliğinde karaciğerdeki parazit kistine ince bir iğne ile ulaşarak kistin bulaşıcı nitelikteki içeriğinin boşaltıldığını söyleyen Prof. Dr. Göktay, yöntem hakkında şu bilgileri verdi:
“Kistin içi boşaltıldıktan sonra özel yoğunluktaki serum ilaç olarak kistin içerisine dolduruluyor, 15-20 dakikalık bekleyiş ardından parazitin zarları ayrılıyor ve parçalanıyor. Aynı iğne üzerinden parçalanmış ve artık bulaşıcı özelliğini yitirmiş içerik dışarıya alınıyor. Kısaca PAIR adı verilen bu yöntemle genellikle aynı gün hasta iyileşip taburcu ediliyor. Parazit kisti çok büyük boyutlara ulaştığında aynı uygulama sonrası kısa bir süre için ince bir kateter kist içinde bırakılıp boşaltma yapılıyor. Hastaya ameliyatsız hastalıktan kurtulma şansı veren bu yöntem maalesef yeterince bilinmiyor. Ameliyat korkusu yüzünden pek çok hasta tedaviden kaçıyor. Oysa Kist hidatik artık neştersiz tedavi edilebilen hastalıklardan biri, korkup tedaviden kaçmanın anlamı yok.”