UAEA Başkanı Amano'nun Tahran Ziyareti
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması (NPT) kapsamındaki Ek Protokolü uygulayacaklarını bildirdi.
İran Cumhurbaşkanlığı internet sitesinin haberine göre, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEA) Başkanı Yukiya Amano'yu kabulünde Ruhani, "Biz gönüllü olarak Ek Protokolü uygulayacağız. Sizin de insaflı bir şekilde anlaşmanın icrasına nezaret edeceğinizi ümit ediyorum" ifadelerini kullandı.
İran'ın hiçbir zaman kitle imha silahları peşinde olmadığını belirten Ruhani, Atom Enerjisi Kurumu'nun, nükleer müzakerelerde varılan anlaşmanın uygulanmasında etkin bir role sahip olacağını belirtti.
UAEA Başkanı Amano da varılan anlaşmanın uygulanması aşamasında geliş gidişlerin önemli olduğunu kaydetti. Amano, Ajans'ın tüm konuları görüşme ve müzakereler çerçevesinde sonuca ulaştırmak istediğini bildirdi.
Ruhani'nin cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra İran'la Ajans arasındaki ilişkilerin artmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Amano, "Ajans, meselelerin şeffaflığı ve çözümü için uğraş veriyor. Bu, uzun sürecek iş birliğinin temelini oluşturabilir" değerlendirmesinde bulundu.
Anlaşmanın ardından Ajans uzmanlarının görüşlerinin ne kadar hızlı bir şekilde müzakereye üye ülkelere ulaştırılırsa o kadar çabuk Güvernörler Kurulu'na intikal edeceğini vurgulayan Amano, Ajans'ın İran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili incelemelerini adım adım sürdüreceklerini belirtti. Amano, gerçekler doğrultusunda raporlarını yansıtacaklarını bildirdi.
- "İran'ın gizli bilgilerine saygılıyız"
Öte yandan Amano, İran Meclisi'nde Nükleer Müzakerelerde Varılan Anlaşmayı İnceleme Komisyonu'nun toplantısında yaptığı konuşmasında, Ajans'ın ülkelerin mahrem konularına saygı gösterdiğini kaydetti.
Amano, "Ajans gizli bilgilere saygı göstermektedir. Bizim gizli bilgileri saklama konusunda bir kuralımız var. Ona bağlıyız ve bu konuyu çok ciddiye alıyoruz" ifadelerini kullandı.
İran'ın Ek Protokolü uygulamaya geçirmesi kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirten Amano, bu adımı müsbet olarak değerlendirdiklerine ve bunun İran'ın barışçıl nükleer faaliyetlerinin ispatına yardımcı olacağına işaret etti.
Amano, Tahran ziyareti kapsamında Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi'yle de bir araya geldi.
- Ek Protokol
Geçen ay Amano, Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi'nde düzenlenen UAEA Yönetim Kurulu Toplantısı'nda, İran ile 5+1 arasında varılan anlaşmaya göre, İran'ın, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması (NPT) kapsamındaki Ek Protokolü uygulayacağını söylemişti. Amano, "Ek Protokol çok güçlü bir denetim aracıdır. Bu Protokol bir kere uygulandığı zaman, hem bilgiye hem de İran'ın tesislerine çok daha kolay ulaşacağız. Bir ülke Ek Protokolü kabul ettiğinde nükleer faaliyetlerle ilgili detaylı ve geniş bilgileri sürekli güncelleyerek Ajans'a sunmak zorundadır" ifadelerini kullanmıştı.
- Askeri bölgelerin denetime açılması
Askeri bölgelerin denetimi, müzakere sürecinde en çok tartışılan konulardan biri olarak ön plana çıktı. ABD, İran’ın Ek Protokolü onaylamasını ve bu çerçevede askeri bölgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) ani denetimlerine açması için ısrar etti. İran ise bu konuya karşı çıktı. Anlaşmaya göre, İran’ın askeri bölgelerinin denetimi için özel bir düzenleme yapıldığı, böylece ne askeri bölgelerin ani denetimler kapsamına alındığı, ne de denetimlerin dışında tutulduğu belirtiliyor.
Kaynak: AA
İran'ın hiçbir zaman kitle imha silahları peşinde olmadığını belirten Ruhani, Atom Enerjisi Kurumu'nun, nükleer müzakerelerde varılan anlaşmanın uygulanmasında etkin bir role sahip olacağını belirtti.
UAEA Başkanı Amano da varılan anlaşmanın uygulanması aşamasında geliş gidişlerin önemli olduğunu kaydetti. Amano, Ajans'ın tüm konuları görüşme ve müzakereler çerçevesinde sonuca ulaştırmak istediğini bildirdi.
Ruhani'nin cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra İran'la Ajans arasındaki ilişkilerin artmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Amano, "Ajans, meselelerin şeffaflığı ve çözümü için uğraş veriyor. Bu, uzun sürecek iş birliğinin temelini oluşturabilir" değerlendirmesinde bulundu.
Anlaşmanın ardından Ajans uzmanlarının görüşlerinin ne kadar hızlı bir şekilde müzakereye üye ülkelere ulaştırılırsa o kadar çabuk Güvernörler Kurulu'na intikal edeceğini vurgulayan Amano, Ajans'ın İran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili incelemelerini adım adım sürdüreceklerini belirtti. Amano, gerçekler doğrultusunda raporlarını yansıtacaklarını bildirdi.
- "İran'ın gizli bilgilerine saygılıyız"
Öte yandan Amano, İran Meclisi'nde Nükleer Müzakerelerde Varılan Anlaşmayı İnceleme Komisyonu'nun toplantısında yaptığı konuşmasında, Ajans'ın ülkelerin mahrem konularına saygı gösterdiğini kaydetti.
Amano, "Ajans gizli bilgilere saygı göstermektedir. Bizim gizli bilgileri saklama konusunda bir kuralımız var. Ona bağlıyız ve bu konuyu çok ciddiye alıyoruz" ifadelerini kullandı.
İran'ın Ek Protokolü uygulamaya geçirmesi kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirten Amano, bu adımı müsbet olarak değerlendirdiklerine ve bunun İran'ın barışçıl nükleer faaliyetlerinin ispatına yardımcı olacağına işaret etti.
Amano, Tahran ziyareti kapsamında Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi'yle de bir araya geldi.
- Ek Protokol
Geçen ay Amano, Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi'nde düzenlenen UAEA Yönetim Kurulu Toplantısı'nda, İran ile 5+1 arasında varılan anlaşmaya göre, İran'ın, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması (NPT) kapsamındaki Ek Protokolü uygulayacağını söylemişti. Amano, "Ek Protokol çok güçlü bir denetim aracıdır. Bu Protokol bir kere uygulandığı zaman, hem bilgiye hem de İran'ın tesislerine çok daha kolay ulaşacağız. Bir ülke Ek Protokolü kabul ettiğinde nükleer faaliyetlerle ilgili detaylı ve geniş bilgileri sürekli güncelleyerek Ajans'a sunmak zorundadır" ifadelerini kullanmıştı.
- Askeri bölgelerin denetime açılması
Askeri bölgelerin denetimi, müzakere sürecinde en çok tartışılan konulardan biri olarak ön plana çıktı. ABD, İran’ın Ek Protokolü onaylamasını ve bu çerçevede askeri bölgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) ani denetimlerine açması için ısrar etti. İran ise bu konuya karşı çıktı. Anlaşmaya göre, İran’ın askeri bölgelerinin denetimi için özel bir düzenleme yapıldığı, böylece ne askeri bölgelerin ani denetimler kapsamına alındığı, ne de denetimlerin dışında tutulduğu belirtiliyor.