Cezayir Kamuoyu Buteflika'nın Sağlık Durumunu Tartışıyor

Cezayir'in uzun süredir sağlık problemleri yaşayan 78 yaşındaki Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın son on gündür kamuoyu önüne çıkmaması, cumhurbaşkanının sağlık durumuyla ilgili yeni iddialara yol açtı. Yetkili makamların konuya ilişkin "tatmin edici" açıklamalarda bulunmaması, "ülke siyasetinde belirsizlik" söylentilerini gündeme getirdi.

Bu söylentilerin ardından, Başbakan Abdulmalik Sellal, "Son olarak 19 Kasım’da Malta Başbakanı Joseph Muscat’ı kabul ettiği sırada basının karşısına çıkan Buteflika ile hemen her gün telefonda görüştüğü, ülkeden ayrılmadığı, sağlık durumunun stabil olduğu ve görevinin başında bulunduğu yönünde açıklama yapmak zorunda kaldı.

Buteflika'nın 2013'te geçirdiği rahatsızlığın ardından ekranlardan uzak kaldığı her dönemde bu tür söylentiler ülke gündemini meşgul ediyor.

Ülkede, anayasanın "Cumhurbaşkanının sağlık durumu nedeniyle görevini yerine getirememesi durumunda erken seçime gidilmesini" öngören 88’inci maddesinin uygulanmasını isteyen muhaliflerle, "Buteflika’nın sağlık durumunun görevini yerine getirmesine engel olmadığını" savunan destekçileri arasında bir süredir kutuplaşma yaşanıyor.

AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Cezayirli gazeteciler ve siyasi uzmanlar, Buteflika’nın hayatını kaybetmesi durumunda yönetimin, geleceğe ilişkin bir dizi senaryosu olduğunu ileri sürdü.

- "Buteflika'nın halefinin belirlenmesi için kademe katedildi"

"El-Hayat" gazetesi editörü Hasan Zehar, “Cezayir’deki çetrefilli siyasi sistem göz önüne alındığında ülkede gelecek dönemin çok belirsiz olacağını sanıyorum. Bütün ihtimaller mümkün ve hepsi cumhurbaşkanının sağlığıyla ilgili” dedi.

Zehar, Buteflika'nın halefinin belirlenmesi için bir kademe katedildiğini, daha önce istihbarat ve askeri makamların kulislerinde konuşulan yeni cumhurbaşkanı konusunun şimdi daha çok cumhurbaşkanının etrafında dile getirildiğini ifade etti.

Buteflika'nın görev süresini tamamlama imkanına ilişkin, "Mevcut durumla 2019'a ulaşmamız zor görünüyor. Bu tarihten önce erken cumhurbaşkanlığı seçimlerine gidilmesi ihtimali artıyor" diyen Zehar, 1989-1991 yıllarında başbakanlık yapmış Mevlud Hamruş ile BM eski Suriye Özel Temsilcisi El-Ahdar El-İbrahimi'nin, Buteflika'nın yerine getirilecek isimlerden olma ihtimalinin yüksek olduğunu ifade etti.

Zehar, yönetimin ayrıca, Buteflika'nın hastalığı nedeniyle aniden vefat etmesi ihtimaline anayasal düzenlemeler yoluyla hazırlık yaptığını, bu çerçevede muhtemel bir siyasi boşluğun doldurulması için Cumhurbaşkanı yardımcılığı görevinde revizyona gidilmesine ilişkin görüşlerin konuşulduğunu aktardı.

Cezayir Oran Üniversitesi Tarih Profesörü Rabih Lunisi, 1962'deki bağımsızlık savaşından bu yana ülkenin ana eksenini oluşturan ordunun, cumhurbaşkanının belirlenmesi konusunda da rol oynadığını ifade etti.

Ülke yönetimini iyi tanıyan Buteflika'nın 1999'da iktidara geldikten sonra ordunun nüfuzunu tedrici olarak azaltmaya çalıştığını belirten Lunisi, "Buteflika bunu yaparken 2 şeyi kullandı. Biri, ordunun doksanlı yıllarda yaşadığı kriz nedeniyle siyasetten uzak durma isteği, diğeri ise Fransa'ya karşı verilen özgürlük mücadelesiyle alakası olmayan ve apolitik genç  kadronunun askeri kurumların üst düzey birimlerine yükselmesi" diye konuştu.

2013'ten bu yana askeri kurumları da kapsayan bir dizi değişikliklere sahne olan Cezayir'de, Buteflika'nın geçtiğimiz Eylül ayında  25 yıllık istihbarat başkanı Tümgeneral Muhammed Medyen'i emekliliğe sevk etmesi, ülkede uzun süren "generaller döneminin" sona erişinin sinyallerini verdiği şeklinde yorumlara neden oldu.

Cezayir basını ve siyasi gözlemcilerin "Son yirmi yılda ülke siyasetindeki en etkili askeri yetkililer arasında yer aldığı ve cumhurbaşkanlarını belirleyen isimlerden biri olduğunu" belirttikleri Medyen, döneminde 5 cumhurbaşkanı, 10 başbakan, onlarca bakan ile çalıştı.

Lunisi, Cezayir'de özellikle Buteflika'yla ilgili problemin, halefi olabilecek kişileri bertaraf etmek ve devlet kurumlarını tek elde toplamak olduğunu kaydetti.

Cezayir basını, siyasilerin "Karar almada Buteflika çevresinin nüfuzunun arttığı, özellikle ülkedeki en büyük iş adamları topluluğunun başkanını belirlemede bu grubun daha fazla söz sahibi olduğu" şeklindeki eleştirilerine yer veriyor.

Kaynak: AA