Malatya Paltformu Toplandı

Ramada Altın Kayısı Oteli’nde toplanan Malatya Platformu, bütün toplumsal kesimlerini temsilen yaklaşık 80 kişinin katılımıyla üçüncü toplantısını gerçekleştirdi. “Büyükşehir Yolunda Malatya’nın Sorunları ve Çözüm Önerileri” temalı gündemle toplanan ve yaklaşık 4 saat süren toplantının sonunda ortaya konulan görüş ve düşüncelerden oluşturulan sonuç bildirgesi yayınlandı.

Malatya Platformu’nun 24 maddelik sonuç bildirgesi şöyle:
“Malatya’nın büyük şehir olma süreci; ilimizin kimlik unsurları, gelecek vizyonu ve gelişme dinamikleri belirlenmiş bir şehre dönüşmesi için fırsat olarak değerlendirilmelidir. Bu fırsatın iyi değerlendirilmesi ise yapılan hazırlıkların katılımcı, kapsamlı ve vizyoner bir bakış açısıyla yapılmasına bağlı olacaktır.

Büyükşehir olma sürecinde öncelikle ilimizin kimlik unsurları ve kent vizyonu belirlenmeli ve bundan sonra ortaya konulacak bütün çaba ve gayretler bu kimlik ve vizyonu besleyecek şekilde ortaya konulmalıdır. Hatta bu süreçte merkezle birlikte ilçe, kasaba ve mahallelerin de kendi vizyon ve gelişim dinamiklerini ortaya koymaları teşvik edilmelidir.

İlimizde yaşanan sorunlarla ilgili olarak; sorunu yaşayanlar, sorunu yaşatanlar ve sorunu çözmesi gerekenler yeterince bir araya gelememektedir. Bu olumsuz yaklaşımı büyükşehir’e de taşımamak için ilimizin büyükşehir yapılanması ve şehrin geleceğini ilgilendiren önemli kararlar katılımcı bir yaklaşımla alınmalıdır. Zira bu dönemde yapılacak yanlışların telafisi çok zor olacaktır. Bundan kaçınmak için çalıştay ve forumlar düzenlenmeli, İstanbul ve İzmit örnekleri incelenmeli, iyi bir başlangıç için nitelikli ve güçlü bir kadro oluşturma çabalarına ağırlık verilmelidir.

Adana ve İçel’in birlikte ve birbirini destekleyerek gelişme yaklaşımı Malatya-Elazığ, Malatya-Adıyaman gibi iller için de geliştirilmelidir. Elazığ ile sağlık, Adıyaman ile turizm, Gaziantep ile sanayi, Kayseri ile ticaret, Kahramanmaraş ile tekstil alanlarında oluşturulacak stratejik işbirliği alanları bütün bu illerimiz için önemli kazanımlara yol açacaktır. Örneğin Nemrut üzerinden Malatya ve Adıyaman’ı birbirine bağlayacak bir yol Adıyaman’ın 50-60 bin olan turist sayısını 100-200 bine Malatya’nın 5-10 bin olan turist sayısını ise 50-100 bine çıkaracaktır. Bu anlamda, büyükşehir olma süreci Malatya için komşularını keşfetme sürecine dönüştürülmelidir.

İlimiz yoğun bir kent içi ulaşım ve trafik sorunu yaşamaya devam etmektedir. Bunun aşılması için dünyanın kentleşme birikiminden ve bilimsel yaklaşımlardan istifade edilmeli, yeni alt merkezler ve uydu kentler oluşturularak şehrin trafik yükü dağıtılmalıdır. Ayrıca yapımı devam eden kuşak yolları hızla tamamlanmalı ve yıllarca konuşulan çevre yolu çalışmalarına bir an önce başlanmalıdır. En önemlisi ise büyük ve bütün şehir dikkate alınarak ilçe, kasaba ve mahalleleri de kapsayacak bir “Ulaşım Master Planı” hazırlanmalıdır.

Malatya’nın önümüzdeki yıllarda ağırlıklı olarak doğu-batı aksı üzerinde gelişmeye devam etmesi beklenmektedir. Bu durumda Kale, üniversite, merkez, OSB’ler ve Akçadağ’dan geçecek şekilde planlanacak bir “Hafif Raylı Ulaşım Sistemi” ilimizdeki kent içi ulaşım sorunlarının çözümünde en sahici alternatif olma özelliğini korumaktadır.

Malatya mevcut haliyle bölgemizde, merkez ile kırsalı arasında gelişmişlik farkı en fazla olan illerin başında gelmektedir. Hemen bütün ilçe ve köylerimiz yoğun bir negatif göçün baskısı altındadır. Büyükşehir olma sürecinde bu sorunların nasıl çözüleceğine dair projeksiyonlar geliştirilmelidir.

Gerek Turgut Özal Tıp Merkezinin varlığı ve bu merkez tarafından organ nakli (transplantasyon) alanında son 10 yıldır ortaya konulan başarı gerekse Malatya’nın sağlık göstergelerinin Türkiye ortalamasının üzerinde olması dikkate alındığında sağlık sektörünün Malatya için ana gelişim eksenlerinden biri olma potansiyeline sahip olduğu görülmektedir. Bu potansiyelin daha da geliştirilmesi ve ilimize yeterli bir rekabet üstünlüğü sağlayabilmesi için tıbbi teknoloji, medikal malzemesi, hastaneler, rehabilitasyon ve hasta bakım merkezleri gibi birçok yatırımı içerecek bir “Sağlık Vadisi Projesi” geliştirilmeli ve bu hususta sağlıkta önemli avantajlara sahip olan Elazığ ile işbirliği yapılmalıdır.

İlimizin en önemli tarımsal ürünü olan kayısının üretiminden pazarlanmaya kadar yaşanan sorunlarının çözülmesi için “Ulusal Kayısı Konseyi”nin kurulması ve yanlış yönetim sonucu kapatılmak zorunda kalınan “Kayısı Birlik’in” yeni bir yapılanmayla tekrar açılması önem arz etmektedir. Bu önerilerden birincisi kayısının bir sahip bulmasını sağlayacak, ikincisi ise arz ve talep dalgalanmalarında fiyat istikrarını sağlayacaktır.

İlimize rekabet üstünlüğü sağlayan alanlardan biri olan maden potansiyelimizi sağlıklı şekilde değerlendirebilmek için “Madencilik Gelişim Projesi” ve “Madencilik Organize Sanayi Bölgesi” projeleri gündeme alınmalıdır.

İlimizdeki hayvancılık sektörünün etkili ve verimli bir zeminde gelişebilmesi için üretim merkezlerinin, yem fabrikalarının, et ve süt üretim merkezlerinin, kesim merkezlerinin vb alanların içinde yer aldığı bir “Hayvancılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi” oluşturulmalıdır.

Malatya’nın bilgi toplumu oluşturma sürecine uyum sağlaması, bilişim ve elektronik teknolojileri konusunda yeterli düzeyi yakalaması için, “Türkiye Bilgi Toplumu Stratejisi” ne benzer bir çalışma Malatya için il boyutunda hazırlanarak uygulamaya konulmalıdır.

Günümüzde Malatya bir taraftan mesleki açıdan niteliksiz insan göçü alan, buna karşılık dışarıya nitelikli insan göçü veren, buna bağlı olarak sürekli entelektüel ve maddi sermaye kaçışı yaşayan bir şehirdir. Bu gidişin durdurulabilmesi için bir taraftan etkin bir göç yönetim stratejisi geliştirilmeli diğer taraftan insanlarımızın yaşadıkları şehri terk etmemeleri için onları bulundukları yerlerde mutlu kılmanın yolları aranmalıdır.

Malatya’nın Türkiye genelinde yapılan merkezi sınavlardaki başarı durumu istikrarlı değildir, dahası oldukça dalgalı bir görünüm arz etmektedir. Bu durumu istikrarlı bir başarıya dönüştürmenin yolu il düzeyinde sınav başarısını etkileyen dinamiklerin tespit edilerek bu alanlarda sistematik iyileştirmeler yapılmasından geçmektedir.

Üniversite-şehir ilişkileri mevcut haliyle oldukça yetersizdir. Bu haliyle şehir üniversiteden üniversite de şehirden yeterince istifade edememektedir. Bunun sebepleri araştırılarak giderilmelidir.

Gençler arasında ülke sorunlarına karşı duyarsızlık, değer erozyonu, idealizm yoksunluğu, sorumluluktan kaçınma ve madde bağımlılığı gibi marazların yaygınlaştığı hususunda kanaatler vardır. Bu durum bir araştırma konusu yapılarak gerekli tespitler yapılmalı ve geliştirilecek bir “Gençlik Gelişim Stratejisi” kapsamında bu sorunlara çözüm aranmalıdır.

Çocukların, gençlerin ve bütün sosyal grupların daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için ilimizin değişik yerlerinde kültür merkezleri, gençlik kampları, hobi bahçeleri, çocuk, gençlik ve kadın merkezleri gibi projeler gündeme alınmalıdır. Ayrıca ilimiz için Türkiye’nin olimpiyat hedeflerine uygun bir spor vizyonu geliştirilmeli ve özellikle amatör ve olimpik sporlar teşvik edilmelidir.

İlimizde gençler, kadınlar, yaşlılar ve engellilerin kentsel yönetim ve karar alma süreçlerine daha aktif katılımı için mekanizmalar oluşturulmalıdır.

Malatya’nın yerel fikri hayatının canlı tutulması, çeşitliliğe, sorgulamaya ve tartışmaya açık toplumsal özelliğinin korunması ve geliştirilmesi için fikir kulüpleri, kıraathaneler, kültür merkezleri ve kültür -sanat ağırlıklı STK’ların açılması ve yaygınlaşması desteklenmelidir.

İlimizde, liderlik ve yöneticilik alanı başta olmak üzere her alanda kişilik ve vizyon sahibi yetkin insanların yetişmesi için çabalar artırılmalı ve mekanizmalar oluşturulmalıdır.

Özellikle merkezde gerçekleştirilen alt yapı çalışmaları aylara, yıllara yayılan bir çalışma şekli olmaktan çıkarılarak süresi belli proje çalışmalara dönüştürülmeli, kısa sürede tamamlanmalı, şehir hafriyat alanı görüntüsünden kurtarılmalı ve kent insanının kentin imar edilmiş halini yaşamasına fırsat verilmelidir.

İlimizde zaman zaman feodal ilişkiler, kimlik ve aidiyetler kalite ve performans ölçütünün önüne geçmektedir. Maalesef bazı yönetici ve yetkililer kalite ve performans yarışı içine girmek yerine bazı kimlik ve mensubiyetlerin arkasına sığınarak bu yarıştan muaf olma eğilimine girmektedir. Bu anlamda kalite ve verimlilik yarışı kimlik ve mensubiyetlerin gölgesinden kurtarılmalıdır. Bunun önüne geçilebilmesi için ise her kuruma yönelik kalite ve performans ölçütleri belirlenmeli, kişi ve kurumlar sadece bu ölçütlere göre değerlendirilmelidir.

“Herkes için kent” yaklaşımı esas alınarak kentsel hizmetlere engelli, yaşlı ve hareket kısıtlığı olan herkesin erişebilmesi sağlanmalı, yeni yapılacak planlama ve kentsel tasarımlarda toplumun dezavantajlı kesimleri dikkate alınmalıdır.

Tüm bunların gerçekleşmesi, Malatya’nın kendi dinamikleri üzerinde yeniden yükselişe geçmesi, bölge illerinin gelişimine de katkı sağlayan bir lokomotif ekonomiye dönüşmesine yol açacaktır.“