Ege Bölgesi Boğa Güreşlerine Hazırlanıyor

Muğla'da boğalar, Ege Bölgesi'nin en önemli yaz eğlenceleri arasında yer alan ve asırlardır devam eden boğa güreşleri festivallerine hazırlanıyor.

Ege Bölgesi Boğa Güreşlerine Hazırlanıyor
Yerkesik beldesinde boğa sahipleri, hayvanlarına bir sporcu gibi büyük titizlik içerisinde antrenman yaptırarak hem dengeli beslenmelerini sağlıyor hem de yılda bir düzenlenen güreşlere hazırlıyor. Bin ile bin 250 kg. ağırlığındaki güreşçi boğaların aylık masrafı, 350 ile 500 lira arasında değişiyor. Fiyatları ise 6 bin liradan başlıyor.

Güreş meydanlarında kazandıkları başarılarla değerleri artarak, yaklaşık 25 bin liraya kadar alıcı buluyorlar. Kategorilerine göre güreşlerde başarı gösteren boğaların sahiplerine, çeşitli ödüllerin yanısıra 300 ile 3 bin lira arasında para da veriliyor.Antik dönemden bugüne kadar Anadolu topraklarında gelenek olan boğa güreşleri, aynı zamanda Yörük Türkmen kültüründe de önemli bir yere sahip. Turizmciler tarafından İspanya'dakilere alternatif olarak gösterilen boğa güreşlerinden elde edilen gelirler su, cami, yol, eğitim ve sağlık alanlarında kullanılıyor.

Muğla ve Aydın'da yazın düzenlenen güreşlere, çevre il ve ilçelerden çok sayıda vatandaşın yanı sıra yabancı turistler de geliyor. Vatandaşlar, üzerini naylonla kapattıkları traktör veya kamyon kasalarında güreşleri seyrederek, bir yandan da piknik yapıyor. İspanya'dakinin aksine boğalara eziyet edilmeyen güreşlere valilikler, folklorik amaçlı olması ve hayvanlara eziyet edilmeme şartıyla ile izin veriyor. Boğaların özellikle yaz aylarında kızışması sebebiyle yapılan güreşlerin tarihi ilçe, belde ve köylerdeki boğa sahiplerinin birbiriyle haberleşmesiyle ortaklaşa belirleniyor.

Yerkesik Belediye Başkanı Yusuf Demirci, 26 Ağustos 2012 tarihinde 28. boğa güreşlerini düzenleyeceklerini belirterek, "Aralıksız her yılın ağustos ayının son haftası güreşlerimizi yapıyoruz. Bu işin ehli olan bir tertip komitesi kurarak hazırlıkları tamamlıyoruz. Festivalimiz şölen havasında geçiyor. Güreşlerimize her yıl yaklaşık 200 boğa katılıyor. Zaten beldemizde 181 hanemizde boğacılık yapılıyor. Beldemizde 7’den 77’ye herkes bu işle meşgul." diyor.

BOĞA GÜREŞİ
Boğa güreşi, iki boğanın boy, ağırlık, yaş ve boynuz özelikleri dikkate alınmak suretiyle eşleştirilerek, kontrollu ve sınırlı karşılaştırılmasından oluşan mücadeleye dayanıyor. Boğalar tozkoparan, deste, küçük ayak, büyük ayak, küçük orta, büyük orta, baş altı ve baş olarak gruplara ayrılıyor. Zamanında sahaya gelmeyen, güreş sahasını terk eden, karşıdaki boğanın üzerine iki defa binmeye çalışan boğa yenik, karşısındaki boğayı kaçırmayı başaran ise galip sayılıyor. Birbirini kaçırmayı başaramayan boğalar da berabere kalıyor. İyi güreşen, güreşi beğenilen boğalar "pehlivan" olarak nitelendiriliyor. Saha içindeki görevliler, eziyet görmeleri ihtimali ortaya çıkması durumunda boğaları urganlar yardımıyla uzaklaştırıyor. Sahada ikişerli olarak dört boğa güreşebiliyor. Zaman darlığı varsa üç çift boğanın güreştiği de oluyor. Güreşler sırasında sahada, saha hakemleri ve ikiyi geçmeyecek şekilde boğa sahipleri ya da bakıcıları bulunuyor. Güreşler pazar günleri yapılıyor. İki yerin güreş etkinliği arasında en az 15 gün geçirilerek boğaların dinlenmesi sağlanıyor.

BOĞALAR GÜREŞLERE YÜRÜYÜŞ YAPARAK HAZIRLANIYOR
Boğa sahipleri, güreşlere hazırladıkları boğalara günlük antrenman yaptırıyor. Bunun için boğa, gençler ve çocuklar tarafından ortalama 10 kilometre yürütülüyor. Kondisyondan düşmemesi için tarla sürdürülüyor. Güreşlerden bir ay önce kampa alınan boğanın günlük beslenmesine de büyük önem veriliyor. Sabah 5 kg. burçak ve 3 kg. besi yemi, öğle ot, akşam arpa, besi yemi, pekmez, incir ve yulaf veriliyor.

GÜREŞECEK BOĞA SÜSLENİYOR
Boğalar, çeşitli aksesuarlarla süsleniyor. Bunlar, deri veya bez ip üzerine geçirilen renkli boncuklardan oluşuyor. Beline kemer/kuşak, ayağına bileklik, başına yular ve boynuna boyunluk takılıyor. Bazı kuşaklar aynalı olurken bazılarının üzerine boğanın ya da sahibinin ismi yazılıyor. Boğalar, güreş sahasına süsleriyle birlikte getiriliyor, dolaştırıldıktan sonra süsler güreşten önce çıkarılıyor.KINA GECESİBoğa güreşleri için gelen misafirlerin ağırlanması ve eğlenmesi amacıyla bir gün önce yemekli ve çalgılı, "kına gecesi" olarak adlandırılan eğlence gecesi yapılarak, hayvan sahiplerinin birbirleriye kaynaşması sağlanıyor.

GÜREŞÇİ BOĞALARA VERİLEN İSİMLER
Güreşlere katılan boğalara ilginç isimler veriliyor. Bunlardan bazılar şöyle: Şımarık, Çakıcı, Bozbey, Çakal Carlos, Reis, Atabey, Tatar Ramazan, Büyük Arap, Arafat, Efe, Sakar Efe, Ege, Tarzan, Dokuzbuçuk, Gladyatör, Çakıcı, Baron, Varlı, Coşkun, Çöl Kartalı, Canbey, Serseri.

EN ÖNEMLİ GÜREŞ MEYDANLARI
Muğla merkez ilçeye bağlı Yerkesik, Bayır ve Kafaca beldeleri, Ula ilçesi, Aydın’da ise Sultanhisar, Nazilli merkez, Nazilli Kurtuluş, Dereağzı, Ömerbeyli ve Akça köyleri .