'Yoksulluk' oranı yüzde 18,08; sınırı 825 lira

İstatistik Kurumu (TÜİK) 2009 yılı Yoksulluk Çalışması sonuçlarını açıkladı. Buna göre 2009 yılında, 4 kişilik hanenin aylık açlık sınırı 287 TL, aylık yoksulluk sınırı ise 825 TL olarak tahmin edildi. Aynı yıl Türkiye'de fertlerin yaklaşık yüzde 0,48'i (339 bin kişi) sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırının, yüzde 18,08'i (12 milyon 751 bin kişi) ise gıda ve gıda dışı harcamaları içeren yoksulluk sınırının altında yaşadı. Söz konusu oranlar 2008 yılında sırasıyla yüzde 0,54 ve yüzde 17,11 olarak açıklanmıştı.

TÜİK verilerine göre 2009'da kişi başı günlük harcaması, satınalma gücü paritesine göre 1 doların altında kalan fert bulunmadı. Buna karşın satınalma gücü paritesine göre kişi başı günlük 2,15 dolar olarak tanımlanan yoksulluk sınırı altında bulunan fert oranını yüzde 0,22 şeklinde tahmin etti. Yoksulluk sınırı 4,3 dolar kabul edildiğinde; yoksul fert oranın da yüzde 4,35'e karşılık geldiğini belirtti.

Kurum, ortaya çıkan verilerin; kırsal yerlerde yaşayanların yoksulluk riskinin kentsel yerlerde yaşayanlardan fazla olduğunu ortaya koyduğunu vurguladı. Hesaplamalara göre kırsal yerleşim yerlerinde yaşayanlarda 2008 yılında yüzde 34,62 olan yoksulluk oranı 2009'da yüzde 38,69'a yükselirken, kentsel yerlerde yaşayanların yoksulluk oranı yüzde 9,38'den yüzde 8,86'ya düştü.

Diğer yandan hanehalkı büyüklüğü arttıkça yoksulluk riskinin de arttığı kaydedildi. 2009 yılında hanehalkı büyüklüğü 3 veya 4 kişi olan hanelerde bulunan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 9,65 olurken, 7 ve daha fazla olan hanelerde fertlerin yoksulluk oranı yüzde 40,05 olarak hesaplandı. 7 ve daha fazla kişiden oluşan hanelerden kentsel yerlerde oturanlar için yoksulluk riski yüzde 25,21 iken kırsal yerlerde bu oran yüzde 54,06 olarak tespit edildi.

Hanehalkı türüne göre çocuklu çekirdek ailede bulunan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 15,98 olurken, çocuksuz çekirdek ailelerdeki fertlerde bu oran yüzde 9,86'ya düştü. Ataerkil veya geniş ailelerdeki fertler için yoksulluk oranı ise yüzde 24,48 olarak tahmin edildi. Kentsel yerlerde çocuklu çekirdek ailede yaşayan fertlerin yoksulluk riski yüzde 8,47 iken kırsal yerlerde bu oran yüzde 39,71 olarak kayıtlara geçti.

EĞİTİM DURUMU YÜKSELDİKÇE YOKSUL OLMA RİSKİ AZALIYOR

İstatistikler, okur-yazar olmayan veya bir okul bitirmeyenlerde yoksulluk oranı yüzde 29,84 olurken, ilkokul mezunlarında bu oranın yüzde 15,34, lise ve dengi meslek okulları mezunlarında yüzde 5,34, yüksekokul, fakülte ve üstü mezuniyete sahip fertlerde yüzde 0,71 olduğunu ortaya koydu. İlköğretime başlamamış olan 6 yaşından küçük çocukların yoksulluk riski ise yüzde 24,04 şeklinde hesaplandı.

Yapılan bir diğer tespit, fertlerin çalışma durumlarına göre yoksulluk riskinin değiştiği yönünde. TÜİK'in 2009 yoksulluk çalışması, ücretli-maaşlı çalışanlarda yoksulluk oranının yüzde 6,05 iken, yevmiyeli çalışanlarda yüzde 26,86, işverenlerde yüzde 2,33, kendi hesabına çalışanlarda yüzde 22,49 ve ücretsiz aile işçisi olanlarda ise yüzde 29,58 diye sıralandığını ortaya çıkardı.

En yüksek yoksulluk riskine sahip olan tarım sektöründe çalışanlarda yoksulluk oranı, 2008 yılında yüzde 37,97 iken 2009 yılında yüzde 33,01 olarak tahmin edildi. Sanayi sektöründe çalışanlarda 2009 yılında yoksulluk oranı yüzde 9,63 olarak hesaplanırken, bu oran hizmet sektöründe çalışanlarda yüzde 7,16 oldu. 2009 yılında ekonomik olarak aktif olmayan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 14,68 ve iş arayan fertlerin yoksulluk oranı da yüzde 19,51 olarak kayıtlara geçti.