Karadeniz'in taş yazıları araştırılacak

Ordu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Doç. Dr. İsmail Doğan tarafından Sakarya-Artvin arası kaya, mağara, duvar ve resimlerin araştırması için bir proje hazırlandı. TÜBİTAK'a sunulan proje kabul edilirse Sakarya-Artvin arasındaki yerleşim birimlerinde araştırma yapılacak.

Doç. Dr. Doğan tarafından hazırlanan proje ile coğrafi özellikleri sebebiyle az bilinen Karadeniz'in bilinmeyen özelliklerinin ortaya çıkarılması hedefleniyor. Karadeniz ve çevresinin insanlığın en eski yerleşim, ticaret ve göç bölgelerinden biri olduğunu belirten Doç. Dr. Doğan, "Göçler doğudan batıya, batıdan doğuya, Karadeniz kuzeyi ve güneyi merkezili olup Kafkas ve Balkan haklarının tarihlerinde birbirleri ile münasebetleri açısından önemlidir. Türk tarihi açısından gerek Karadeniz'in kuzeyi, gerekse güneyi milattan önce 3000'e kadar varan tarihten itibaren önem taşımaktadır. Bölgede Kimerler, Avarlar, İskitler, Sakalar, Hunlar, Proto-Bulgarlar, Hazarlar ile Selçuklu ve Osmanlı süreçleri Türk kültür katmanlarıdır. Bunların yanında Roma, Bizans, Venedik, Gürcü ve Slav gibi diğer tarihsel unsurların da bölgede kültürel izleri vardır." dedi.

Karadeniz'de mağara ve kaya resim ile yazılarının bölgenin coğrafi özelliği sebebiyle az bilindiğini ve üzerinde az bilgilere sahip olunduğunu aktaran Doç. Dr. Doğan, "Özellikle Sinop, Ordu, Trabzon çevresi mağara, kaya resim ve yazıları bölgenin geçmişinde önemli izler bırakan kültürlerin de göstergesidir. Türkiye sınırları dışında bulunan Bulgaristan'ın Preslav ve Pilişka antik şehir kazıları Romanya Murfatlar mağara resim ve yazıları, Odessa ve Kırım müzelerindeki bölge kazı sonuçlarından elde edilen unsurlar ile Kafkasya bölgesi arkeolojik kazı sonuçlarının Rusya bilimsel yazıları bize Türkiye dışındaki saha materyalleri hakkında bilgi ve yön vermektedir." diye konuştu.

Türkiye sınırları içinde bulunan güney Karadeniz kıyıları mağara ve kaya yazıları yanında arkeoloji çalışmaları şimdiye kadar yapılmadığını vurgulayan Doğan, buna paralel olarak da bölge tarihi ve kültürü hususundaki bilgilerin eksik olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Doğan, bu konuda şunları dile getirdi: "Bölgenin Türkiye sınırları içindeki mağara ve kaya yazılarının tespiti, bunların değerlendirilmesi, okuma çalışmalarının yapılması ve bilim alemine sunulması ihtiyaçtır. Bu sahadaki bilgi açığının kapatılması açısından da zorunludur. Bu çalışma bölgenin tarihine ışık tutacak, bölge kültürünün katmanlarını aydınlatacak, yapılması gereken temel bilimsel bir çalışma olacaktır."